ယေန႔ ကမၻာ့ေရနံေစ်း ဘာေၾကာင့္က်ဆင္းရတာလဲ

ယခုတေလာ ေန႔စဥ္ထုတ္ ကမၻာ့သတင္းစာႀကီးမ်ားတြင္ အဓိကထားျပီး ေဖၚျပေနၾကေသာ သတင္းမ်ားမွာ ISIS အဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ အၾကမ္းဖက္သတင္း ISIS ကို USA နဲ႔ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံေတြက ဗံုးၾကဲတိုက္ခိုက္တာေတြ၊ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံပါရီၿမိဳ႕တြင္ Charlie_Hedbo မဂၢဇင္းပံုနွိပ္တိုက္ကို မူဆလင္အၾကမး္ဖက္သမားႏွစ္ဦးက ဝင္စီးၿပီး လူ၁၂ေယာက္ကို ပစ္သတ္သြားျခင္း၊ အင္ဒိုနီးရွားမွာ ပ်က္က်သြားတဲ႔ ေလယဥ္တစီးကို ပင္လယ္ထဲက ဆယ္ယူဖို႔ ၾကဳိးပမ္းမွဳသတင္းေတြနဲ႔အတူ ကမၻာ့ေရနံေစ်းက်ဆင္းတဲ့ သတင္းေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ကမၻာ့ေရနံေစ်းဟာလဲ အံဩစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ ေရနံတစည္ကို US$100 ကေန ၆လအတြင္း US$50 အထိ က်ဆင္းသြားခဲ့ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ကမၻာ့ေရနံေစ်း ဘာေၾကာင့္ ရုတ္တရက္ က်ဆင္းသြားရသလဲဆိုတာကိုေတာ့ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မသိၾကပါဘူး။

ေရနံေစ်းက်ဆင္းျခင္းဟာ အဓိကအေၾကာင္းကေတာ့ ရိုးရိုးေလးပါပဲ။ Supply-and-Demand မညီမွ်မွဳပါပဲ။ လိုအပ္တာထက္ ပိုထုတ္လို႔ပါ။ US Energy Information Administration ရဲ႕ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ဒီေန႔ ကမၻာ့ေရနံသံုးစြဲမႈဟာ တေန႔ကို ေရနံစည္ေပါင္း ၉၂.၃သန္းသာရိွေပမဲ့ ကမာၻ႔ေရနံထုတ္လုပ္မႈ စုစုေပါင္းဟာ တေန႔ကို ေရနံစည္ေပါင္း၉၂.၈သန္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ တရက္ကို ေရနံစည္ ၅သိန္းနီးပါး အပိုထုတ္လုပ္ေနၾကပါတယ္။ တရက္အပိုထုတ္လုပ္မႈဟာ မသိသာလွေပမဲ့ လအတန္ၾကာလာေတာ့ ေရနံေတြ အလွ်ံပယ္ေပါလာေတာ့ ေရနံဝယ္ခ်င္ေအာင္ ေရနံထုတ္ႏုိင္ငံတြဟာ ေရနံေစ်းေတြ ေလွ်ာ႔ေရာင္းၾကေတာ့တာပါပဲ။

အရင္က ေစ်းမက်ပဲ အခုမွ ဘာလို႔ေရနံေစ်းေတြ ႐ုတ္တရက္ က်ဆင္းသြားရတာလဲ။ အမ်ားသိၾကတဲ့အတိုင္း ကမၻာမွာ ေရနံအမ်ားဆံုးထြက္တဲ့ အာရပ္၁၂ႏိုင္ငံပါဝင္တဲ့ OPEC ဆိုတဲ့ ကမၻာ့ေရနံအဖြဲ႔အစည္းႀကီးက ေရနံေစ်းက်ဆင္းသြားရင္ ျပန္တက္ေအာင္လို႔ သူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြကို အခ်ိဳးက် ေလွ်ာ႔ထုတ္ဖို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။ ဥပမာ ႏိုင္ငံတိုင္းက သူတို႔ရဲ႕ ထုတ္လုပ္မႈကို ၁၀ရာခိုင္ႏွဳန္း ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔တိုက္တြန္းရင္ လိုက္နာၾကရမွာပါ။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားႏိုင္ငံကလြဲရင္ က်န္၁၁ႏုိင္ငံဟာ ဘယ္ေတာ့မွ မလိုက္နာခဲ့ၾကပါဘူး။ သူတို႔ ထုတ္ခ်င္သလို ထုတ္ေနခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါေပမဲ့ ေရနံေစ်းႏွဳန္းကို မထိခိုက္ခဲ့ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားႏုိင္ငံဟာ OPEC အဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ တိုက္တြန္းခ်က္ ရာခိုင္ႏွဳန္းအတိုင္း ေလွ်ာ႔ခ်လိုက္တဲ့ပမာဏဟာ အလြန္မ်ားျပားလြန္းလို႔ပါပဲ။ သူ႔ရဲ႕မ်ားျပားတဲ့ ေလွ်ာ့ခ်ထုတ္လုပ္မႈဟာ စုစုပါင္းေရနံထုတ္လုပ္ပမာဏကို ထိန္းထားႏိုင္ခဲ့လို ကမာၻ႔ေရနံေစ်းကို မထိခိုက္ေစခဲ့ပါဘူး။

အခုေတာ့ ေဆာ္ဒီႏုိင္ငံဟာလဲ က်န္အာရပ္၁၂ႏိုင္ငံလို OPEC ရဲ႕ တိုက္တြန္းခ်က္ကို မလိုက္နာေတာ့ပါဘူး။ ေစ်းကြက္မွာ demand ရိွတယ္ဆိုျပီး သူထုတ္ခ်င္သေလာက္ ေရနံေတြထုတ္လိုက္တဲ့အတြက္ ကမၻာ့စ်းကြက္မွာ ေရနံေတြ အလွ်ံပယ္ေပါလာျပီး အခုေတာ့ ေရနံေစ်းႏွဳန္းေတြ က်ဆင္းလာရျခင္းပါပဲ။

ေရနံေစ်း ခုလိုက်ဆင္းလာလို႔ ေရနံေရာင္းခ်ၿပီး အဓိကဝင္ေငြရေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံေတြျဖစ္ၾကတဲ့ Canada, Russia, Iran, Venezuela နဲ႔ မေလး႐ွားႏိုင္ငံေတြဟာ စီးပြားေရးထိခိုက္ေနၾကပါၿပီ။

ေရနံေစ်းက်ဆင္းလို႔ ေရနံထုတ္တဲ့ႏိုင္ေတြပဲ ထိခိုက္ၿပီး က်န္ႏိုင္ငံေတြအတြက္ ပိုေကာင္းမွာလားလို႔ ထင္ရပါတယ္။ ႐ုတ္တရက္အျမင္အရေတာ့ ဒီလိုပဲယူဆစရာပါပဲ။ ေရနံေစ်းေတြက်လာရင္ ကားဆီေစ်းေတြ၊ စက္ရံုအတြက္ သံုးရတဲ့ဆီေစ်းေတြ၊ ေရနံအျခခံ products ထုတ္လုပ္စရိတ္ေတြ၊ လွ်ပ္စစ္မီတာခႏွဳန္းေတြက်လာလို႔ ႏုိင္ငံ့စီးပြားေရးေတြ တိုးတက္လာမယ္ ထင္ရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကမၻာ့စီးပြားေရးပညာ႐ွင္ေတြကေတာ့ ဒီေရနံေစ်းၾကာ႐ွည္က်ဆင္းမႈဟာ မၾကာခင္ ကမာၻ႔စီးပြားေရးကို ထိခိုက္ၿပီး စီးပြားကပ္ဆိုက္မႈႀကီး (RECESSION) ျဖစ္လာႏုိင္တယ္လို႔ သံုးသပ္ၾကပါတယ္။ စီးပြားေရးနိယာမတခုျဖစ္တဲ့ Supply-and-Demand ဟာ မညီမွ်မႈ (unbalance) ျဖစ္ရင္ စီးပြားေရးစံနစ္တခုလံုးကို ထိခိုက္ကေမာက္ကမ ျဖစ္ေစတတ္တဲ့သေဘာပါပဲ။ ေစာင့္ၾကည့္ၾကတာေပါ့။

ဒီေရနံေစ်းက်ဆင္းမႈရဲ႕ အက်ိဳးဆက္အေနနဲ ႔RECESSION ဘယ္လိုျဖစ္လာႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ စီးပြားေ႐းပညာ႐ွင္ေတြရဲ႕ သံုးသပ္ခ်က္ကိုေတာ့ ဒီေဆာင္းပါး႐ွည္မွာစိုးလို႔ ေနာင္အလ်ဥ္းသင့္မွ ေရးျပေပးပါမယ္။

ဝန္ခံခ်က္။ ဒီေန စကၤာပူႏိုင္ငံထုတ္ The Sunday Times သတင္းစာမွာပါတဲ့ Dr Larry Haverkamp ရဲ႕ Making Sense of Oil Money ေဆာင္းပါးကို မီွးထားပါတယ္။

ေရးသားသူ သိန္းေဖ(ေခတၱ-စကၤာပူ)

Facebook Page မွ ကူးယူတင္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။