စေတာ့ေစ်းႏႈန္းမ်ားကုိ မည္သည့္အေၾကာင္းမ်ားက ေျပာင္းလဲေစသနည္း

ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူတို႔ စိတ္၀င္တစားေမးျမန္းသည့့္ အခ်က္တစ္ခုမွာ မည္သည့္စေတာ့ကိုဝယ္လွ်င္ ေကာင္းမည္နည္း၊ စေတာ့ေစ်းႏႈန္းမ်ားကို မည္သည့္အေၾကာင္းမ်ားက ေျပာင္းလဲေစႏိုင္သနည္းဟူသည့္ ေမးခြန္း ျဖစ္ပါသည္။ စေတာ့ေစ်းႏႈန္းမ်ားကို ႏြားသိုးေစ်းကြက္ႏွင့္ ဝက္ဝံေစ်းကြက္ဟူ၍ တင္စားေျပာၾကေသာ္လည္း ယင္းတို႔၏ အဓိပၸာယ္အမွန္မွာ တက္ေနေသာေစ်းကြက္ႏွင့္ က်ဆင္းေနေသာ ေစ်းကြက္တို႔ကို ေျပာဆိုျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ေယဘုယ်ေျပာရလွ်င္ တစ္ကမၻာလံုးႏွင့္ ျပည္တြင္းစီးပြားေရး အေျခအေနမ်ား ေကာင္းေနသည့္အခ်ိန္တြင္ စေတာ့ေစ်းမ်ား တက္၍ စီးပြားေရးက်ဆင္းေနသည့္ အေျခအေနတစ္ရပ္ သို႔မဟုတ္ အျခားေသာ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းမ်ား ျဖစ္ေနသည့္အခ်ိန္တြင္ စေတာ့ေစ်းႏႈန္းမ်ား က်ဆင္းတတ္ပါသည္။

ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းျဖစ္စဥ္ႀကီးတြင္ ႏိုင္ငံျပင္ပရွိ စီးပြားေရးစြမ္းေဆာင္ခ်က္တစ္ခုသည္ ျပည္တြင္းသို႔ လ်င္ျမန္စြာ ကူးစက္ေစပါသည္။ ဥပမာ အေမရိကန္၏ စီးပြားေရးကိုအာ႐ံုစိုက္ ေလ့လာၾကည့္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားသည္ အေမရိကန္ႏွင့္ ကုန္သြယ္မႈ မိတ္ဖက္မ်ားျဖစ္ ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္၏ စီးပြားေရးအင္အားေတာင့္တင္းမႈသည္ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ပို႔ကုန္တန္ဖိုးကို ျမင့္တက္ေစကာ ျပည္တြင္းစေတာ့ေစ်းကြက္မ်ားအတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာအခြင့္အလမ္းမ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစပါသည္။

ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားအေနျဖင့္ဘ႑ာေရး သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို ေလ့လာဖတ္႐ႈရန္ လိုအပ္ပါ သည္။ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္စီးပြားေရးအေျခအေနႏွင့္ေဒါင္ဂ်ဳန္းစ္စက္မႈအၫႊန္းကိန္းတို႔ကို ဖတ္႐ႈရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အၫႊန္းကိန္းတက္ေနသည့္ ကာလတြင္ အေမရိကန္ စီးပြားေရးအေျခအေနမွာ ေကာင္းမြန္ေနသည္ဟုတြက္ဆႏိုင္ၿပီး အဆိုပါ အၫႊန္းကိန္း က်ဆင္းေနသည့္အခ်ိန္သည္ အခက္အခဲတစ္ခုခုႏွင့္ ေတြ႕ၾကံဳေနရခ်ိန္ဟု မွတ္ယူႏိုင္ပါသည္။ ေဒါင္ဂ်ဳန္းစ္အၫႊန္းကိန္းသည္ ျပည္တြင္းစေတာ့ေစ်းကြက္အတြက္ အေရးပါေသာအခ်က္ျပစနစ္ႏွင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူတို႔၏ သေဘာထားႏွင့္ ခံစားခ်က္ကို ထင္ဟပ္ေစေသာ ကိန္းတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ နယူးေယာ့ခ္ စေတာ့အိတ္ခ်ိန္း (Wall street) ၁၉၈၇ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ၿပိဳကြဲခဲ့စဥ္က စင္ကာပူစေတာ့အိတ္ခ်ိန္း၏ Strait Times Industrial Index အၫႊန္းကိန္းမွာ ၁,၄ဝဝ အမွတ္မွ ၈ဝဝ အမွတ္အထိ က်ဆင္းသြားခဲ့သည့္ သာဓကရွိခဲ့ပါသည္။

ျပည္တြင္းစီးပြားေရး အေျခအေန။ ။ ႏိုင္ငံတစ္ခု၏ စီးပြားေရး အေျခအေနကို တစ္မ်ဳိးသားလံုး၏ ျပည္တြင္းအသားတင္ထုတ္လုပ္မႈတန္ဖိုး (GDP) ျဖင့္တိုင္းတာပါသည္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ တိုင္းျပည္စီးပြားေရး ေကာင္းမြန္ပါက GDP တိုးတက္မႈႏႈန္း ျမင့္တက္ကာ စေတာ့ေစ်းကြက္တြင္လည္း အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္ေသာ တိုးတက္မႈမ်ားကို ရရွိေစပါသည္။ ဥပမာ စင္ကာပူတြင္ ၁၉၉၂ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလအတြင္းစေတာ့ ေစ်းမ်ားတက္ျခင္း၏ ရလဒ္ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံ၏ စတုတၴသံုးလပတ္၏ GDP တိုးတက္မႈႏႈန္း ၇ ဒသမ ၄ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါသည္။ ဆက္လက္၍ စေတာ့ေစ်းကြက္ အားေကာင္းလာခဲ့ကာ ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ ဂဏန္းႏွစ္လံုးရလာခဲ့ၿပီး ၁၉၉၃ ခုႏွစ္တြင္ ၁ဝ ဒသမ ၁ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ တိုးတက္လာခဲ့ေၾကာင္းေတြ႕ရပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံ၏ GDP သည္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူတို႔အတြက္ အဓိကခ်ဥ္းကပ္ရာ အၫႊန္းကိန္းတစ္ခု ျဖစ္လာခဲ့ပါသည္။

ႏိုင္ငံအမ်ားစုတြင္ စီးပြားေရးကိန္းဂဏန္းမ်ားျဖစ္သည့္ GDP ႏွင့္ အျခားေသာအေရးပါသည့္ ကိန္းဂဏန္းမ်ားကို သတင္းစာႏွင့္ မီဒီယာမ်ားတြင္ အပတ္စဥ္ ထုတ္ျပန္ေလ့ရွိပါသည္။ အဆိုပါ အစီရင္ခံစာမ်ားမွ မည္သည့္စီးပြားေရးက႑သည္ စြမ္းေဆာင္မႈ အားေကာင္းေနသနည္း။ တိုးတက္မႈ အလားအလာမည္မွ်ရွိေန သနည္း ဆိုသည္ကိုဖတ္႐ႈေလ့လာကာ စေတာ့တစ္ခုကို ဝယ္ယူရန္ဆံုးျဖတ္ရာတြင္လည္း အဆိုပါအားေကာင္းေနေသာ စီးပြားေရးက႑ႏွင့္သက္ဆိုင္သည့္ စေတာ့မ်ားကို ဝယ္ယူျခင္းျဖင့္ အက်ဳိးမ်ားႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။ ဥပမာ အိမ္ျခံေျမက႑ ဆိုးရြားစြာ က်ဆင္းေနသည့္အခ်ိန္တြင္ သင့္အေနျဖင့္ အိမ္ျခံေျမလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သည့္ စေတာ့မ်ားကို မဝယ္ယူမိေစရန္ သတိျပဳရမည္ျဖစ္သည္။ အျခားေသာအသံုးဝင္သည့္ ကိန္းဂဏန္းမ်ားမွာ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မႈစရိတ္မ်ား၊ ကုန္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္ႏိုင္မႈအားႏွင့္ အတိုးႏႈန္း အေျခအေနမ်ားျဖစ္ပါသည္။

ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္း။ ။စီးပြားေရးအေျခအေနမ်ား ေကာင္းမြန္ေနပါက စေတာ့ေစ်းကြက္သည္လည္း ေကာင္းမြန္စြာ လည္ပတ္ေနမည္ျဖစ္ပါသည္။ စီးပြားေရးတစ္ခုသည္ အရွိန္ျပင္းျပင္းႏွင့္ ျမင့္တက္ေနမည္ဆိုပါက တစ္ခ်ိန္တြင္ ေရွ႕ဆက္တိုး၍ မရေတာ့ေသာ တန္႔သြားသည့္ အေျခအေနတစ္ခုသို႔ ေရာက္သြားႏိုင္ပါသည္။ အဆိုပါ စီးပြားေရးအေျခအေနမ်ဳိးကို အပူခ်ိန္လြန္ကဲေသာ စီးပြားေရးစနစ္ဟုေခၚဆိုၿပီး ယင္း၏ေနာက္ဆံုးရလဒ္မွာ ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္း ျမင့္မားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ အထက္တြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္အတိုင္း စေတာ့တစ္ခု၏ ဝယ္လိုအားမွာ ကုမၸဏီတစ္ခု၏ ဝင္ေငြအလားအလာ ေကာင္းမြန္မႈအေပၚတြင္ မူတည္ပါသည္။ သို႔အတြက္ ေငြေဖာင္းပြမႈျဖစ္ေနသည့္ကာလမ်ားတြင္ အဆိုပါ ကုမၸဏီ၏ အမွန္ဝင္ေငြႏႈန္းမွာ ေလ်ာ့နည္းသြားေစမည္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔အတြက္စေတာ့မ်ား၏ ဝယ္လိုအားမွာ က်ဆင္းသြားၿပီး စေတာ့ေစ်းႏႈန္းမွာလည္း လိုက္ပါက်ဆင္းသြားမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေျမာ္အျမင္ရွိေသာ ရင္းႏီွးျမႇဳပ္ႏွံသူမ်ားသည္ ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္းျဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည့္ အရိပ္အေယာင္မ်ားကို ၾကည့္႐ႈခန္႔မွန္းၾကၿပီး အကယ္၍ ေငြေဖာင္းပြမည့္လကၡဏာေတြ႕ရွိပါက အဆိုးဆံုးသို႔မေရာက္မီ မိမိတို႔၏ စေတာ့မ်ားကို ထုတ္ေရာင္းၾကမည္ျဖစ္သည္။ ဤမွ်အေရးပါလွေသာ ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္းကို အဘယ္သို႔ ေျခရာခံပါမည္နည္း။

ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနမ်ား။ ။ စေတာ့ေစ်းကြက္သည္ ေဒသတြင္း၊ ႏိုင္ငံတြင္းႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနမ်ားႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ပတ္သက္လ်က္ ရွိပါသည္။ ဥပမာ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ၌ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပင္လယ္ေကြ႕ျပႆနာတြင္ တစ္ကမၻာလံုးဆိုင္ရာ စေတာ့ေစ်းကြက္မ်ား ထိုးက်ခဲ့ရသည္။ ယင္း၏ ဂယက္က စင္ကာပူ Strait Times Industrial Index အၫႊန္းကိန္းကို ၁,၅၅၇ အမွတ္မွ ၁,၁၂၇ သို႔ အမွတ္ ၄ဝဝ ေက်ာ္ က်ဆင္းေစခဲ့ေၾကာင္းသိရသည္။

ကုန္စည္ေစ်းႏႈန္းမ်ား။ ။ ေရနံ၊ စက္သံုးဆီ၊ ေရာ္ဘာ၊ သံႏွင့္သံမဏိအစရွိသည့္ကုန္စည္မ်ားသည္ ကုန္ ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ အေျခခံအက်ဆံုး ကုန္စည္မ်ားျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါ ကုန္စည္ေစ်းႏႈန္းမ်ား ျမင့္တက္ပါက ထုတ္လုပ္မႈႏွင့္ ဝန္ေဆာင္မႈစရိတ္မ်ား ျမင့္တက္လာမည္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အထက္ပါ ကုန္စည္အမ်ားစု၏ ေစ်းႏႈန္းမ်ား တက္လာပါက ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္း ျမင့္တက္လာႏိုင္ကာ စေတာ့ေစ်းကြက္တြင္ ပါဝင္သူမ်ားအေနႏွင့္ ဂ႐ုစိုက္ရမည့္အခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။

အတိုးႏႈန္းမ်ား။ ။ အတိုးႏႈန္းအတက္အက်သည္ ေကာင္းမြန္ေသာ အၫႊန္းကိန္းတစ္ခုျဖစ္ကာ ယင္းကို ႏိုင္ငံစီးပြားေရး ထိန္းေက်ာင္းသည့္ လက္နက္တစ္ခုအျဖစ္၊ ေငြေဖာင္းပြမႈကို ထိန္းေက်ာင္းသည့္ လက္နက္ တစ္ခုအျဖစ္ အသံုးခ်ႏိုင္ပါသည္။ ေငြေဖာင္းပြမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္လိုပါက အတိုးႏႈန္းကို ျမႇင့္တင္လိုက္ၿပီး ေခ်းေငြ စရိတ္မ်ားကို ျမင့္တက္သြားေစေအာင္ ဖန္တီးလိုက္ပါသည္။ ေခ်းငွားေသာစရိတ္ ျမင့္တက္လာပါက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ား၏ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ထုတ္လုပ္မႈစရိတ္မ်ား ျမင့္တက္လာကာ လုပ္ငန္းမ်ား ေႏွးေကြးလာပါမည္။ ယင္းအေျခအေနတြင္ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈႏႈန္းသည္လည္း က်ဆင္းလာကာ ေငြေဖာင္းပြမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သည့္ အေနအထားသို႔ ေရာက္ရွိလာပါသည္။ အတိုးႏႈန္းသည္ ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္း ျမင့္တက္ျခင္း၏ အခ်က္ျပစနစ္တစ္ခု ျဖစ္႐ံုမွ်မက စေတာ့ေစ်းကြက္အတြက္ ေစာင့္ၾကည့္ရမည့္ ကိန္းတစ္ခုလည္းျဖစ္ပါသည္။ အတိုးႏႈန္း နိမ့္က်ေနသည့္ အေျခအေနတစ္ခုတြင္ ေငြေဖာင္းပြမႈႏႈန္းမွာလည္း နိမ့္က်ၿပီး ႏိုင္ငံစီးပြားေရးတည္ၿငိမ္ေနေသာ အခ်ိန္တစ္ခုတြင္ စေတာ့ေစ်းကြက္သည္ ပို၍ သြက္လက္ေလ့ရွိပါသည္။ ဘဏ္အပ္ေငြမ်ားမွ အတိုးဝင္ေငြနည္းပါးစြာ ရရွိသည့္အတြက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူအမ်ားစုမွာ ၎တို႔၏ ေငြေၾကးမ်ားကို ျပန္ရႏႈန္းျမင့္မားမႈသည့္ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ား ဝယ္ယူလိုၾကပါသည္။ ထို႔ျပင္ ေငြေခ်းငွားမႈႏႈန္းမ်ား သက္သာျခင္းေၾကာင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူတို႔အတြက္ ထုတ္လုပ္မႈစရိတ္သက္သာစြာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံႏိုင္ၾကမည္ျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႔စေတာ့ေစ်းကြက္၏ တြန္းအားမ်ားကို အတိုးႏႈန္းနည္းပါးမႈ၊ ျမင့္တက္မႈမ်ားမွ အရင္းခံလာျခင္းျဖစ္ရာ အတိုးႏႈန္းျမင့္တက္မည္၊ က်ဆင္းမည္ဟူ ေသာသတင္းကို စေတာ့သမားမ်ား၊ သုေတသီမ်ားက အစဥ္ နားစြင့္ေနရမည္ျဖစ္ပါသည္။

အထက္၌ ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ အခ်က္မ်ားအျပင္ စေတာ့သမားမ်ားအေနႏွင့္ သတင္းမီဒီယာမ်ားတြင္ ပံုမွန္ ထုတ္ျပန္လ်က္ရွိသည့္ ဘ႑ာေရးသတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကိုမ်က္ျခည္မျပတ္ ေလ့လာေနရန္ လိုအပ္ပါ သည္။ ပို၍အေရးႀကီးသည့္အခ်က္မွာ ႏိုင္ငံ့စီးပြားေရး စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ (sustainable growth) ရွိမရွိ သံုးသပ္ရန္ ျဖစ္ပါသည္.

စာေရးသူ ထြန္းသက္ထြန္း
http://www.thetradetimesmedia.com မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။