စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းမွာ ဘာေတြေရာင္း

သက္ေသခံလက္မွတ္မ်ားႏွင့္ စေတာ့ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္ေစ်းကြက္
စေတာ့ေစ်းကြက္စိတ္ဝင္စားသူမ်ား ရင္းႏွီွးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ား ႏွင့္ မိဘျပည္သူမ်ားအားလုံးအတြက္ က်ြန္ေတာ္တို႔ Myanmar Investment Watch ၏ စေတာ့ေစ်းကြက္ မိတ္ဆက္အစီအစဥ္မွ ထပ္မံတင္ဆက္လိုက္ပါသည္။ စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းတြင္ ေရာင္းဝယ္မည့္ စေတာ့ရွယ္ယာ အမ်ိဳးမ်ိဳးအေၾကာင္းကို ယခင္အပတ္ကအစီအစဥ္ ၂မွာ အက်ယ္တဝင့္ရွင္းျပခဲ့ပါသည္။ ဤတတိယေျမာက္ အစီအစဥ္မွာ စေတာ့ရွယ္ယာအျပင္ အိပ္ခ်ိန္းမွာ အျခားေရာင္းႏိုင္မည့္ဝယ္ႏိုင္မည့္ ေငြေခ်းသက္ေသခံ လက္မွတ္အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ စေတာ့ရွယ္ယာၾကိဳေရာင္းၾကိဳ ဝယ္ေစ်းကြက္တို႔အေၾကာင္း အစဥ္အလာအတိုင္း လြယ္ကူရုိရွင္းစြာ မိတ္ဆက္တင္ျပထားပါသည္။ ဤအစီအစဥ္အျပီးတြင္ စေတာ့ေစ်းကြက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ အသိပညာမ်ား အတိအလင္းတိုးပြားလာမည္ဟု MIW မွ ေျပာၾကားလိုပါသည္။

စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းမွာကုမၸဏီေတြရဲ႕စေတာ့ရွယ္ယာေတြ အျပင္ဘာေတြေရာင္းဝယ္လို႔ရသလဲ။
အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီမ်ားသည္လိုအပ္သည့္အရင္းအႏွီးမ်ား ရွာေဖြရာတြင္ စေတာ့ရွယ္ယာတစ္ခုတည္းကိုပဲ အားကိုးမေနပါ။ အရင္းအႏွီးေစ်းကြက္ၾကီး၏ ေစ်းတစ္ခုျဖစ္ေသာ စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းတြင္ စေတာ့ရွယ္ယာမဟုတ္သည့္ အျခားေငြေခ်းသက္ေသခံလက္မွတ္မ်ား ထုတ္ေဝေရာင္းခ်ျခင္းျဖင္႔လည္း ရင္းႏွီးျမွုဳပ္ႏွံမႈမ်ားကိုရယူၾကပါသည္။ ၄င္းေငြေခ်းသက္ေသခံလက္မွတ္မ်ားမွာ အမ်ားပိုင္ ကုမၸဏီမ်ားမွထုတ္ေဝသည့္ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္အမ်ိဳးမ်ိဳး Bonds စေတာ့ရွယ္ယာဝယ္ယူခြင့္၊ အခြင့္ အေရးစာခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ ဝရန္႔မ်ား Warrants မ်ား စသည္တို႔ျဖစ္သည္။ ယင္းတို႔အျပင္ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီ တစ္ခု၏ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ားအေပၚအေျခခံထားေသာ စေတာ့ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္စာခ်ဳပ္မ်ား Futures ႏွင့္ စေတာ့ေရြးခ်ယ္ခြင့္စာခ်ဳပ္မ်ား Options လည္း ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံသူအခ်င္းခ်င္း ထုတ္ေဝေရာင္းဝယ္ႏိုင္သည္။ ဖြံ႕ျဖိဳးျပီး စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းတစ္ခုတြင္ ေဖာ္ျပပါစာခ်ဳပ္မ်ားသာမက မ်ိဳးစုံေသာ ေငြေခ်းသက္ေသခံလက္မွတ္မ်ား Securities ကို ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အေျခအေနမ်ိဳးစုံအတြက္ ေရာင္းဝယ္ၾကပါသည္။ ယခုစာတြင္ ရန္ကုန္စေတာ့ အိပ္ခ်ိန္းတြင္ ေပၚေပါက္လာႏိုင္မည့္ ေငြေခ်းသက္ေသခံ လက္မွတ္မ်ားသာမိတ္ဆက္တင္ျပသြားပါမည္။

ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ဆိုတာဘာလဲ။ ဘယ္လိုအက်ိဳးအျမတ္ ရတာလဲ။ ဘာလို႔ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီက ထုတ္ေဝတာလဲ။
ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ဆိုသည္မွာဝယ္ယူသူကိုႏွစ္စဥ္အတိုးမ်ားႏွင့္ ကာလတစ္ခုၾကာရင္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ေငြပမာဏ တစ္ခုျပန္ေပးမည့္ ေငြေခ်းတဲ့စာခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ ေတြကိုအမ်ားပိုင္ကုမၸဏီမ်ား မွထုတ္ေဝသည္မွာ အစု ရွယ္ယာ ထပ္မံမထုတ္ေဝပဲ အတိုးေပးျပီးအရင္းအႏွီး လိုခ်င္လို႔ျဖစ္သည္။ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားမွအတိုးကို ပုံေသႏႈန္းျဖင့္ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္ၾကိမ္ခြဲ၍လည္းေကာင္း တစ္ၾကိမ္ထဲျဖင့္လည္းေကာင္း ေပးေခ်ေပးပသည္။ ေငြေခ်း စာခ်ဳပ္တိုင္းမွာ မူရင္းတန္ဖိုးတစ္ခု Face Value ပါဝင္ ပါသည္။ ဒီတန္ဖိုးပမာဏကို ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္သက္တမ္း ကာလကုန္မွျပန္လည္ရရွိပါမည္။ ဥပမာ က်ပ္၁၀၀၀၀ မူရင္းတန္ဖိုးရွိျပီးအတိုး ၁၀က်ပ္တိုးေပးသည့္ ၃ႏွစ္ ကာလ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ Bond တစ္ခုသည္တစ္ႏွစ္လ်ွင္ အတိုးႏႈန္း ၁၀၀၀က်ပ္ရမည္ျဖစ္ျပီး သက္တမ္းကုန္ပါ က က်ပ္၁၀၀၀၀ရရွိပါမည္။ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ေတြကို လက္ဝယ္ကိုင္ထားသူတို႔သည္ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ား ကဲ့သို႔ လႊဲေျပာင္းေရာင္းခ်ႏိုင္ပါသည္။

ကာလတို ကာလလတ္ႏွင့္ ကာလရွည္ဟူ၍ ေငြေခ်း စာခ်ဳပ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါသည္။ ကုမၸဏီမ်ားမွ ထုတ္ေဝေသာ ကာလလတ္ႏွင့္ကာလရွည္ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားကို ဒီဘင္ခ်ာမ်ား Debenture ဟုလည္း ေခၚပါသည္။ သက္တမ္းကာလ ၃ႏွစ္ ၅ႏွစ္ ႏွင့္ ၅ႏွစ္အထက္ စသျဖင့္ရွိၾကျပီး ေရရွည္ေငြေခ်းယူျခင္းျဖစ္၍ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈကို ကာကြယ္ေပးသည့္အေနျဖင့္ အတိုးႏႈန္းကို ကာလတိုစာခ်ဳပ္မ်ားထက္ ျမင့္ျမင့္မားမားေပးရပါသည္။ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီမ်ားမွ ထုတ္ေဝေသာ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ား Corporate Bonds ကဲ့သို႔ အစိုးရကလည္း ဗဟိုဘဏ္မွတစ္ဆင့္ အစိုးရေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ား Treasury Bonds ထုတ္ေဝပါသည္။ အစိုးရေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားကို ဆုံးရႈံးႏိုင္ေခ်လုံးဝမရွိဟု ႏိုင္ငံတကာတြင္ သတ္မွတ္ၾကျပီး ၄င္း၏အတိုးႏႈန္းကုိ အျခားကုမၸဏီထုတ္ေငြေခ်း စာခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ရန္စံႏႈန္းတစ္ခုအျဖစ္ထားရွိပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီတို႔၏ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားသည္ အစိုးရစာခ်ဳပ္မ်ားထက္ ဆုံးရႈံးႏုိင္ေခ် ပိုမ်ားသည္ဟု ယူဆၾကျပီး အစိုးရစာခ်ဳပ္မ်ားထက္ အတိုးႏႈန္းကို ပိုမိုတိုးျမင့္ေပးတတ္ၾကပါသည္။ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ား၏ အားသာခ်က္တစ္ခုမွာ ကုမၸဏီအဖြဲ႕ အစည္းတစ္ခုဖ်က္သိမ္းပါက သာမန္ရွယ္ယာမ်ား ဦးစားေပးရွယ္ယာမ်ားထက္အရင္ ရင္းႏွီးမႈမ်ားကို ျပန္လည္ရရွိေစမည့္အခြင့္အေရးပင္ျဖစ္ပါသည္။

ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္၏ေစ်းႏႈန္းကဘယ္လိုေျပာင္းလဲသလဲ။
ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ား၏ေစ်းႏႈန္းသည္ ေစ်းကြက္အတြင္းရွိ ေပါက္ေစ်းအတိုးႏႈန္းႏွင့္ ထုတ္ေဝသည့္ အဖြဲ႕အစည္း ကို အမ်ားယုံၾကည္လက္ခံႏိုင္စြမ္းတို႔ေပၚတြင္မူတည္ ပါသည္။ က်ပ္၁၀၀၀၀မူရင္းတန္ဖိုးရွိျပီး အတိုးႏႈန္းပုံေသ ၁၀ရာခိုင္ႏႈန္းျဖင့္ ႏွစ္စဥ္ ၁၀၀၀က်ပ္ရမည့္ စာခ်ဳပ္တစ္ခုသည္ ျပင္ပတြင္အတိုးႏႈန္းက တစ္ႏွစ္ ၁၂ရာခုိင္ႏႈန္းျဖစ္ေနလ်ွင္ ၄င္းစာခ်ဳပ္၏ေစ်းႏႈန္းသည္ ၉၅၂၀က်ပ္ျဖင့္သာရွိမည္ျဖစ္သည္။ အလားတူ ျပင္ပအတိုးႏႈန္းေပါက္ေစ်းသည္ စာခ်ဳပ္ပါပုံေသအတိုးႏႈန္း ထက္က်ဆင္းသြားပါက အဆိုပါ စာခ်ဳပ္၏ေစ်းႏႈန္းသည္ က်ပ္၁၀၀၀၀ထက္ ျမင့္တက္သြားမည္ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ျပင္ ထုတ္ေဝသည့္အစိုးရႏွင့္ ကုမၸဏီတို႔၏ အေၾကြး ျပန္ဆပ္ႏိုင္မႈအေျခအေနအရ စာခ်ဳပ္ေစ်းႏႈန္းအေျပာင္းအလဲမ်ားလည္း ရွိႏိုင္ပါသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဂရိအစိုးရေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားသည္ ၄င္းတို႔၏ မူရင္းတန္ဖိုး ထက္မ်ားစြာေလ်ာ့က်ေနသည္မွာ ဂရိႏိုင္ငံသည္ ေၾကြးမွီမ်ားလြန္းေနျပီး ၂၀၀၈ခုႏွစ္ ဘ႑ာေရးအက်ပ္အတည္းတြင္ ေငြေပးဆပ္ရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့၍ျဖစ္သည္။ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ား၏ ေစ်းႏႈန္းသည္ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ားနည္းတူ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈႏႈန္း ႏိုင္ငံျခားေငြလဲလွယ္မႈႏႈန္းႏွင့္ အျခားစီးပြားေရးဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈမ်ားအရ အေျပာင္းအလဲမ်ားရွိေနမည္ျဖစ္ပါသည္။

စေတာ့ရွယ္ယာကို ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္လို႔ရသလား။ ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္ စာခ်ဳပ္ဆိုတာကဘယ္လိုလဲ။
ေမးခြန္းမ်ားမေျဖၾကားမီွ ေငြေခ်းသက္ေသခံလက္မွတ္ဆိုသည့္ အလြန္ရွည္လ်ားသည့္ အသုံးအႏႈန္းၾကီးကို Securities လို႔သာ ေျပာင္းလဲေရးသားလိုပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာအရင္းအႏွီးေစ်းကြက္တိုင္းတြင္ စေတာ့ ရွယ္ယာ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ မည္သည့္ Securities ကိုမဆို ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္စာခ်ဳပ္ Futures Contract တို႔ျဖင့္ အေရာင္းအဝယ္လုပ္ေနၾကပါျပီ။ အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ဤ Futures ေတြကို ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္အိပ္ခ်ိန္းမ်ား Futures Exchange တြင္ျပဳလုပ္ၾကျပီး စေတာ့အိပ္ခ်ိန္းတြင္လည္း ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါသည္။ ထို႔အျပင္ Securities အေရာင္းအဝယ္ အက်ိဳးေဆာင္ကုမၸဏီမ်ားထံတြင္ ယခုအခါအင္တာနက္မွတစ္ဆင့္ အလြယ္တကူ ႏိုင္ငံတိုင္းနီးပါးတြင္ Futures မ်ား အေရာင္းအဝယ္ လုပ္ႏိုင္ေနျပီျဖစ္ပါသည္။

ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္စာခ်ဳပ္မ်ား Futures ၏ သေဘာ တရားကိုဆက္လက္တင္ျပပါမည္။ တင္းက်ပ္မႈရွိေသာ ကုန္စည္ဒိုင္တစ္ခုတြင္ ပြဲရုံတစ္ခုႏွင့္တစ္ခုသည္ ပဲအိတ္တစ္ရာခန္႔ကို ေနာက္ေျခာက္လတြင္ အေရာင္း အဝယ္တစ္ခုျပဳရန္ယေန႔ေပါက္ေစ်း တစ္အိတ္ က်ပ္ ၂၀၀၀၀ျဖင့္သာၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ ပါသည္။ ဝယ္သူသည္က်ပ္သိန္း၂၀အျပည့္ေပးေခ် ရန္မလိုပဲကုန္စည္ဒိုင္တြင္ ပဲကုန္စည္၏ ၁၀ရာခိုင္ႏႈန္း စေပၚအာမခံႏႈန္း Margin အေနျဖင့္ က်ပ္ ၂သိန္းသာ ေပးသြင္းထားႏိုင္သည္။ ေရာင္းသူသည္လဲ ပဲကုန္စည္ မ်ားအပ္ႏွံထားရန္မလိုေသးပဲ စေပၚအာမခံႏႈန္း က်ပ္ ၂သိန္းသာ ကုန္စည္ဒိုင္တြင္ ေပးေခ်ႏိုင္သည္။ ေျခာက္လအၾကာတြင္ က်ပ္ ၂၁၀၀၀ခန္႔ပဲ တစ္အိတ္ေစ်းေပါက္ ေနလ်ွင္ပဲ ကုန္စည္မ်ားကို အလဲအလွယ္လုပ္မေနေတာ့ပဲ ကုန္စည္ဒိုင္မွ ဝယ္သူအားေပါက္ေစ်းအရ က်ပ္၃သိန္း ေပးေခ်ျပီး ေရာင္းသူအား က်ပ္၁သိန္းသာ ျပန္အမ္းမည္ျဖစ္သည္။

အထက္ပါဥပမာတြင္ပါရွိသည့္အတိုင္း စေတာ့ရွယ္ယာ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ႏွင့္ Securities မ်ိဳးစုံကို ကာလကုန္ သည့္အခါ စာခ်ဳပ္မ်ားအလဲအလွယ္မလုပ္ပဲ ေစ်း အတက္အက်တိုင္း စေပၚအာမခံေငြမွ ေပးေခ်မႈသာ ျပဳလုပ္သည့္ ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္စာခ်ဳပ္ေတြကို Futures ဟုေခၚသည္။ Securities မ်ားအေရအတြက္ အတိအက် အတိုင္းလဲလွယ္ရမည့္ ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္ စာခ်ဳပ္မ်ားကို Forwards လို႔ေခၚသည္။ ႏိုင္ငံတကာ တြင္ Futures ကသာ ပိုမိုအေရာင္းအဝယ္မ်ားသည္။ စေတာ့ရွယ္ယာတစ္ခု၏ Futures ကိုေရာင္းဝယ္ပါက အိပ္ခ်ိန္းရွိ စာရင္းရွင္းအဖြဲ႕အစည္း Clearing House တြင္ အာမခံစေပၚႏႈန္း Margin ကို ယေန႔ေပါက္ေစ်း ၏ ၁၀ရာခုိင္ႏႈန္း ၁၅ရာခိုင္ႏႈန္းစသျဖင့္ စေတာ့ ရွယ္ယာ၏ ေစ်းႏႈန္းေျပာင္းလဲႏိုင္မႈေပၚတြင္မူတည္ ၍ ေပးသြင္းရပါမည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေဒၚလာ ၁၀၀၀ရွိ Apple ၏ စေတာ့ကို ၾကိဳဝယ္စာခ်ဳပ္ျဖင့္ဝယ္လို ပါက ေဒၚလာ ၁၀၀စေပၚေပးရမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ၁၀ရာခုိင္ႏႈန္း Margin ေပးထားေသာ Futures ၏ စေတာ့ေစ်းႏႈန္းသည္ ၅ရာခိုင္ႏႈန္းေအာက္ က်ဆင္းသြားပါက Clearing House သည္ ထို Apple စေတာ့အေပၚသတ္မွတ္ထားသည့္ အနည္းဆုံး အာမခံစေပၚႏႈန္း Minimum Maintenance Margin ၅ရာခိုင္ႏႈန္းကုိ ေက်ာ္လြန္လာ၍ ဝယ္သူထံမွ စေပၚေငြထပ္မံေပးသြင္းရန္ေတာင္း ဆိုမႈ Margin Call ျပဳလုပ္မည္ျဖစ္သည္။ ေပးသြင္းျခင္းမရွိပါက အဆိုပါ Futures မ်ားကို Clearing House က ေစ်းကြက္တြင္ ထုတ္ေရာင္းမည္ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ၾကိဳဝယ္ထားသည့္စေတာ့ေစ်းႏႈန္းသည္ အာမခံစေပၚႏႈန္းေအာက္ က်ဆင္းသြားပါကလည္း လိုအပ္သည့္ပမာဏကို Clearing House မွ Futures ပိုင္ဆိုင္သူမ်ားထံေတာင္းခံသြားပါမည္။

ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္ စာခ်ဳပ္ Futures မ်ားကို ေရာင္းဝယ္ရာတြင္ Securities မ်ားကိုၾကိဳေရာင္းျခင္း Short Position ျပဳလုပ္နိုင္သလို ၾကိဳဝယ္ျခင္း Long Position လည္းျပဳလုပ္နိုင္ ပါသည္။ စေတာ့ရွယ္ယာ တစ္ခုကို ၾကိဳဝယ္ျခင္းျပဳလုပ္ထားပါက ၎၏ စေတာ့ေစ်းႏႈန္းတက္လွ်င္ အျမတ္ရရွိမည္ျဖစ္ျပီး ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းသြားပါက အရံႈးေပၚပါမည္။ စေတာ့ရွယ္ယာတစ္ခုကို ၾကိဳေရာင္းျခင္း ျပဳလုပ္ထားပါက အဆိုပါ စေတာ့ ၏ ေစ်းႏႈန္းက်ဆင္းမွသာ အျမတ္ရရွိမည္ျဖစ္ျပီး ေစ်းႏႈန္းအတက္ျပလွ်င္ ဆံုးရံႈးမည္ျဖစ္သည္။ ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္စာခ်ဳပ္ Futures မ်ားသည္ ကုမၸဏီမ်ားနွင့္ ရင္းနွီးျမဳပ္နွံသူမ်ားအတြက္ Securities မ်ား၏ ေစ်းႏႈန္း မတည္ျငိမ္မႈေၾကာင့္ ဆံုးရံႈးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာနိုင္မႈကို ေလ်ာ့ခ်ရန္ ေပၚေပါက္လာခဲ႔ျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ စေတာ့ရွယ္ယာမ်ားနွင့္ အျခား Securities မ်ား၏လက္ရွိ ေပါက္ေစ်းႏႈန္းေပးရန္မလိုပဲ၎ေစ်းႏႈန္း၏အပံုတစ္ပံုကိုသာ အာမခံစေပၚႏႈန္းအားျဖင့္ ေပးေခ်ဝယ္ယူနိုင္သျဖင့္ ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္စာခ်ဳပ္ Futures မ်ားသည္ စေတာ့ေစ်းႏႈန္း ခန္႔မွန္းသူမ်ား ေစ်းကစား သူမ်ားနွင့္ စေတာ့ဝယ္ေရာင္းလုပ္သူမ်ား အၾကား တြင္ အလြန္ေရပန္းစားပါသည္။ Futures မ်ား သည္ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္ကဲ႔သို႔ပင္ သက္တမ္းကာလ မကုန္မွီလႊဲေျပာင္း ေရာင္းခ်နုိင္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္ျပဳထားသည့္ စေတာ့ရွယ္ယာ မ်ားထံမွ အျမတ္ေဝစု Dividends ရရွိမည္မဟုတ္ပါ။ ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္စာခ်ဳပ္မ်ားကို ရင္းနွီးျမဳပ္နွံသူ အခ်င္းခ်င္းခ်ဳပ္ဆိုနိုင္သလို အမ်ားပိုင္ကုမၸဏီမ်ားမွ စတင္ေရာင္းဝယ္ ခ်ဳပ္ဆိုသည္မ်ားလည္း ရွိပါသည္။

ယခုေခတ္တြင္ ေစ်းႏႈန္းအတက္အက် ရွိသည့္ မည္သည့္ကုန္ပၥစည္း သတၱဳတြင္းထြက္ကုန္ ေရႊ နိုင္ငံျခားေငြနွင့္ Securities ကိုမဆို Futures မ်ား အျဖစ္ အေရာင္းအဝယ္ျပဳနိုင္ျပီ ျဖစ္သည္။ သက္တမ္း ကုန္ဆံုးျခင္းမရွိသည့္ ၾကိဳေရာင္း ၾကိဳဝယ္စာခ်ဳပ္ Contract for Difference သည္ လည္း ေရႊေစ်းကြက္ နိုင္ငံျခားေငြလဲလွယ္မႈ ေစ်းကြက္မ်ားတြင္ အထူးေခတ္စားလာခဲ႔ပါသည္။ Futures မ်ားသည္ အျမတ္မ်ား နိုင္သလို ဆံုးရႈံးနိုင္ေခ်လည္းမ်ားသျဖင့္ ရင္းနွီးျမွပ္နွံသူမ်ားအေနျဖင့္ သတိထားေဆာင္ရြက္ရန္လိုေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါသည္။

ေရြးခ်ယ္ခြင့္စာခ်ဳပ္ဆိုတာ ဘာလဲ။ စေတာ့ရွယ္ယာကို ေရာင္းခ်ဝယ္ယူဖို႔ ဘယ္လို ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရွိတာလဲ။
စေတာ့ရွယ္ယာေရြးခ်ယ္ခြင့္စာခ်ဳပ္ Options ဆိုသည္မွာစာခ်ဳပ္ပိုင္ဆိုင္သူအားစေတာ့ရွယ္ယာ တစ္ခုကို ၾကိဳတင္သတ္မွတ္ထားေသာေစ်းႏႈန္း Strike Price ျဖင့္သက္တမ္းကာလတစ္ခုအတြင္း ေရာင္းခ်ခြင့္ဝယ္ယူခြင့္ ေပးအပ္ထားေသာစာခ်ဳပ္ တစ္မ်ိဳးျဖစ္သည္။သက္တမ္းကာလတစ္ခုအတြင္း စေတာ့ရွယ္ယာမ်ားကို ေရာင္းခ်ပိုင္ခြင့္ကို Put Options ဟုေခၚျပီး ဝယ္ယူပိုင္ခြင့္ကို Call Options ဟုေခၚသည္။ ထို Options မ်ားကိုဝယ္ ယူပါက ပရီမီယံေၾကးဟူေသာ ျပန္မအမ္းသည့္ ေငြပမာဏတစ္ခုေပး၍ ဝယ္ယူရမည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Options ဝယ္ယူသူသည္ ပရီမီယံေၾကးကို အဆံုးခံျပီး ေရာင္းခ်ခြင့္ (သို႔) ဝယ္ယူခြင့္ကို အသံုးခ်ျခင္း အသံုးမခ်ျခင္းကိုေရြးခ်ယ္ႏိုင္ပါ သည္။

ဥပမာျဖင့္ စဥ္းစားလွ်င္ အလြန္လြယ္ပါသည္။ ေမာင္လွသည္ FMI စေတာ့တစ္ေစာင္ကိုေနာက္ ေျခာက္လ အတြင္း က်ပ္ ၁၃၅၀၀ ျဖင့္ ဝယ္ယူခြင့္ Call Option ကို တစ္ေစာင္ ပရီမီယံ ၅၀၀ က်ပ္ျဖင့္ ၁၀ ေစာင္ဝယ္ယူထားပါသည္။ ေမာင္လွဝယ္ယူသည့္ အခ်ိန္တြင္ FMI ရွယ္ယာ တစ္ခုေပါက္ေစ်းမွာ က်ပ္ ၁၃၀၀၀ ျဖစ္ပါသည္။ သံုးလၾကာသည့္အခါ အဆိုပါ FMI ရွယ္ယာမ်ား သည္ က်ပ္ ၁၅၀၀၀ ထိေစ်းျမင့္ တက္သြားပါသည္။ ထိုအခ်ိန္တြင္ ေမာင္လွသည္ သူ၏ဝယ္ယူပိုင္ခြင့္ Call Option ရွိၾကိဳတင္သတ္မွတ္ထားသည့္ ေစ်းႏႈန္း Strike Price က်ပ္ ၁၃၅၀၀ျဖင့္ ဝယ္ယူပါကရွယ္ယာ တစ္ေစာင္လွ်င္ ၁၅၀၀က်ပ္ ျမတ္ေနမည္ျဖစ္ျပီး ပရီမီယံေၾကး နုတ္လိုက္ပါက အသားတင္ တစ္ေစာင္လွ်င္ က်ပ္ ၁၀၀၀ ျဖင့္ စုစုေပါင္း က်ပ္ ၁၀၀၀၀ ျမတ္ေနပါျပီ ။ ေမာင္လွသည္ ဝယ္ယူခြင့္ ကိုအသံုးခ်နိုင္သလို အသံုးမခ်နိုင္ေသးပဲ လည္း ဆက္ထားနိုင္သည္။ အကယ္၍ ေလးလၾကာေသာအခါ FMI ရွယ္ယာမ်ားသည္ က်ပ္၁၂၀၀၀ သို႔က်ဆင္းသြားပါလွ်င္္ေမာင္လွသည္မိမိ၏ ဝယ္ယူခြင့္ကို အသံုးခ်ပါကတစ္ေစာင္ က်ပ္ ၁၅၀၀ ထပ္မံ ဆံုးရံႈးမည္ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဝယ္ယူခြင့္ကို အသံုးမခ်ေတာ့ဘဲ ပရီမီယံေၾကး ၁၀ေစာင္စာ ၅၀၀၀က်ပ္ သာအဆံုးရႈံးခံဖို႔ ေရြးခ်ယ္နိုင္ပါသည္။ ေမာင္လွသည္ FMI စေတာ့ကို ဝယ္ယူရာတြင္ ဝယ္ယူပိုင္ခြင့္ Call Option ျဖင့္ မဝယ္ယူပဲ ၾကိဳဝယ္စာခ်ဳပ္ Futures ျဖင့္ ဝယ္ ယူခဲ႔ပါက အခုအခ်ိန္တြင္ က်ပ္ ၁၅၀၀၀ခန္႔အရံႈး ျပေနမည္ ျဖစ္ပါသည္။

ဆံုးရံႈးနိုင္ေခ်ပမာဏ အတိအက်တစ္ခုသာရွိျပီး အတိုင္းအဆမရွိျမတ္နိုင္ေသာအခြင့္အေရး ေၾကာင့္ Options မ်ားသည္ ရင္းနွီးျမဳွပ္နွံ သူမ်ား အၾကားတြင္ အသံုးဝင္ေသာစာခ်ဳပ္ျဖစ္ပါသည္။ Call Options မ်ားသည္ဝယ္ယူခြင့္မ်ားျဖစ္သျဖင့္ ဝယ္ယူရန္သတ္မွတ္ထားသည့္ ေစ်းႏႈန္း Strike Price ထက္ ပိုမို ၍ စေတာ့ေစ်းႏႈန္းတက္သြားမွ အျမတ္ေပၚပါမည္။ Put Options မ်ားမွာ စေတာ့ ရွယ္ယာ တစ္ခုကိုသတ္မွတ္ထားသည့္ေစ်းႏႈန္း Strike Price ျဖင့္ေရာင္းခ်ခြင့္မ်ား ျဖစ္သျဖင့္ အဆိုပါရွယ္ယာေစ်းႏႈန္းသည္ Strike Price ေအာက္က်ဆင္းသြားမွ အျမတ္ေပၚမည္ျဖစ္ပါသည္။ ေရြးခ်ယ္ခြင့္စာခ်ဳပ္မ်ားကို သက္တမ္း ကာလမကုန္မွီ တစ္ဦးမွတစ္ဦး သို႔လႊဲေျပာင္း ေရာင္းခ်နိုင္ပါ သည္။ ေရာင္းခ်ခြင့္ဝယ္ယူခြင့္ကို သက္တမ္းမကုန္မွီစိတ္ၾကိဳက္ အခ်ိန္တြင္အသံုးခ်နိုင္သည့္ ေရြးခ်ယ္ခြင့္စာခ်ဳပ္ကို American Option ဟုေခၚ၍ သက္တမ္းကုန္မွ အသံုးခ်နိုင္သည့္စာခ်ဳပ္ ကို European Option ဟုေခၚပါသည္။ American Option သည္ European Option ထက္ ပရီမီယံ ေစ်းႏႈန္းပိုမ်ားပါသည္။ ၎တို႔အျပင္ အျခား ေရြးခ်ယ္ေရာင္းခ်ခြင့္ Options အမ်ိဳးမ်ိဳးကို နိုင္ငံတကာ အိပ္ခ်ိန္းတိုင္းတြင္ ေရာင္းဝယ္ေနၾက ပါသည္။

ေရြးခ်ယ္ခြင့္စာခ်ဳပ္မ်ားသည္ လည္းေစ်းႏႈန္းခန္႔မွန္း ေရာင္းဝယ္သည့္ ၾကိဳေရာင္းၾကိဳဝယ္ စာခ်ဳပ္မ်ားကဲ႔သို႔ပင္ျဖစ္၍ ရင္းနွီး ျမွဳပ္နွံသူမ်ားသည္ဆံုးရံႈးမႈ ၾကီးၾကီးမားမား မရွိေစရန္ သတိထား ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။

ဝရန္႔ဆိုတာကေကာ ဘာလဲ။
ဝရန္႔ Warrant ဆိုသည္မွာ ကာလရွည္ ေရြးခ်ယ္ ခြင့္ စာခ်ဳပ္တစ္မ်ိဳးပင္ျဖစ္ျပီးအမ်ားပိုင္ကုမၸဏီမ်ား မွ ၎တို႔၏ အစုရွယ္ယာရွင္မ်ားအတြက္ထုတ္ေဝ ေပးပါသည္။ ဝရန္႔တစ္ခုသည္ အဆိုပါကုမၸဏီ ၏ အစုရွယ္ယာအေရအတြက္ တစ္ခုကိုၾကိဳတင္ သတ္မွတ္ထားေသာ ေစ်းႏႈန္းျဖင့္ သက္တမ္းကာလ ၁၀နွစ္ ၁၅နွစ္ စသည့္ အခ်ိန္အတြင္း ဝယ္ယူပိုင္ခြင့္ရွိပါသည္။ ကုမၸဏီမ်ားသည္ ၎တို႔၏ ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္မ်ားကို ဝယ္ယူသည့္ အစုရွယ္ယာရွင္ မ်ားကို အပိုဆုအေနျဖင့္ဝရန္႔မ်ားထပ္ေဆာင္းေပးအပ္ေလ့ ရွိပါသည္။

MIW Originals မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။