ေဒၚလာ ၁၆ ထရီလီယံကို ကိုင္တြယ္ေနေသာ အမ်ိဳးသမီး

၁၉၅၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြမွာ Brooklyn ကမ္းနား အလုပ္သမား ရပ္ကြက္အနီးအနားမွာႀကီးျပင္းခဲ့တ့ဲ Janet Yellen ဟာ စီးပြားေရး ပညာထဲကလူသားရဲ႕က႑နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အမ်ားႀကီး ေလ့လာထားခဲ့ပါတယ္။ "ကြၽန္မရဲ႕အေဖဟာ မိသားစုဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ပါ။ အေဖနဲ႔ အေမႏွစ္ေယာက္စလံုး စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းႀကီးကုိ ျဖတ္သန္းခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီအက်ပ္အတည္းႀကီးအေၾကာင္း ပံုျပင္ေတြကုိ ကြၽန္မ အမ်ားႀကီး ၾကားဖူးတယ္" လုိ႔ သူကေျပာပါတယ္။ Brooklyn သေဘၤာက်င္းအလုပ္သမားေတြ၊ စက္႐ံုအလုပ္သမားေတြ အေျခအေနေပၚမူတည္ၿပီး ႏွစ္ေဒၚလာေပးၿပီး၊ ဒါမွမဟုတ္ မေပးဘဲ သူ႔အေဖရဲ႕အိမ္ကေဆးခန္းကုိ ၀င္ၾကထြက္ၾကတာေတြကုိ သူျမင္ဖူးခဲ့ပါတယ္။

"လူေတြအေပၚသက္ေရာက္ခ်င္ သက္ေရာက္ခဲ့မယ့္ အလုပ္ အကုိင္မရွိမႈရဲ႕သက္ေရာက္မႈကုိ လူသားဆန္တဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ ကြၽန္မ နားလည္လာခဲ့ပါတယ္"။

အဲဒီေနာက္ ဆယ္စုႏွစ္ ငါးခုၾကာတဲ့အခါ ဆန္ဖရန္စစၥကုိ ဗဟုိဘဏ္ရဲ႕အႀကီးအကဲျဖစ္တဲ့ Yellen ဟာ မေသခ်ာတဲ့ ေခ်းေငြေတြထဲက ေပၚလာခါစပူေဖာင္းတစ္ခုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စုိးရိမ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ ပူေဖာင္းဟာ စီးပြားေရးပ်က္ကပ္ႀကီး ျဖစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ပုိင္းမွာ အဆုိး၀ါးဆံုး စီးပြားေရးပ်က္ယြင္းမႈတစ္ခုအျဖစ္ကုိ ေရာက္ေအာင္ ႀကီးထြားသြားလိမ့္မယ္လုိ႔ စုိးရိမ္ခဲ့တာပါ။ FED ရဲ႕မူ၀ါဒခ်မွတ္သူ ၁၉ ဦးထဲမွာ သူဟာ ဒီလုိျဖစ္မွာကုိ စုိးရိမ္ခဲ့တဲ့ ပထမဆံုးပုဂၢဳိ္လ္ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္မွာေတာ့ Yellen ဟာ ခ်ဳံးခ်ဳံးက်ေနတဲ့ စီးပြားေရးကို က်ားကန္ေပးဖုိ႔အတြက္ အဖုိးတန္ပုိင္ဆုိိင္ပစၥည္းေတြထဲက ထရီလီယံနဲ႔ခ်ီေနတဲ့ ေဒၚလာေတြ၀ယ္ဖို႔ဆုိတဲ့ အျငင္းပြားစရာအစီအစဥ္တစ္ခုရဲ႕ေနာက္ပုိင္းအဆင့္ေတြကုိ အႀကံေပးၿပီး ကူညီေနရတဲ့ဗဟုိဘဏ္ရဲ႕ ဒုဥကၠ႒ျဖစ္ေနပါၿပီ။ အေမရိကန္စီးပြားေရး အေဆာက္အအံုႀကီးထဲက သန္းနဲ႔ခ်ီေနတဲ့ အလုပ္သမားေတြအတြက္ေတာ့ အေရအတြက္ သက္သာေလ်ာ့ပါးေရးဆုိတဲ့ ဗဟုိဘဏ္ရဲ႕ အဲဒီ အစီအစဥ္ဟာ အလုပ္တစ္ခုက ျပဳတ္သြားတာနဲ႔ အလုပ္တစ္ခုမွာၿမဲေနတာရဲ႕ကြာျခားမႈ၊ အခ်ည္းႏွီးရွာေဖြမႈနဲ႔ အခြင့္အလမ္းတစ္ခု ေတြ႕ရွိမႈရဲ႕ကြာျခားမႈ ေကာင္းေကာင္းႀကီး ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ခဲ့ပါလိမ့္မယ္္။

ဇန္န၀ါရီလ ၆ ရက္ေန႔မွာ အထက္လႊတ္ေတာ္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဗဟုိဘဏ္စနစ္ရဲ႕ ၁၅ ဦးေျမာက္ဥကၠ႒အျဖစ္ Janet Louise Yellen ကုိ အတည္ျပဳေပးခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ဗဟုိဘဏ္ရဲ႕ ဥကၠ႒အျဖစ္နဲ႔ ေဒၚလာကုိ ကမၻာ့အရန္ေငြေၾကးတစ္ခုရဲ႕ ေနရာမွာထားၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာသာမကပဲ ကမၻာ့ေနရာအမ်ားစုမွာပါ ေငြေတြ ဘယ္ကုိ၊ ဘယ္လုိ စီးဆင္းရမယ္ဆုိတာကုိ ဆံုးျဖတ္ဖို႔ တာ၀န္ယူရပါတယ္။ သူဟာ ဒီလုပ္ငန္းကုိကုိင္တြယ္ရတဲ့ ပထမဆံုး အမ်ဳိးသမီးျဖစ္ပါတယ္။ ပုိၿပီးအေရးႀကီးတာက သူဟာ ပြင့္လင္းတဲ့ ျပဳျပင္ေရးစိတ္ဓာတ္ရွိတဲ့ အယူ၀ါဒကုိခံယူသူ ပထမဆံုး ဥကၠ႒လည္း ျဖစ္ေနတာပါပဲ။ အဲဒါရဲ႕အဓိပၸာယ္ကေတာ့ ေငြေၾကးမူ၀ါဒဟာ အလုပ္သမားေတြနဲ႔ ေငြရွင္ေၾကးရွင္ေတြအတြက္ စီးပြားေရး အေဆာက္အအံုကုိ အားျဖည့္ေပးၿပီး စီးပြားေရးယႏၲရားရဲ႕ ေျပာင္းလဲမႈကုိ ညင္သာေအာင္လုပ္ ေပးႏိုင္တယ္ဆုိတဲ့ ယံုၾကည္ခ်က္ကုိ သူဖက္တြယ္ထားတယ္ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္ျဖစ္ပါတယ္။ အသက္ ၆၇ ႏွစ္ အရြယ္ အရပ္ခပ္ျပတ္ျပတ္နဲ႔ မၾကာခဏၿပံဳးတတ္တဲ့ Yellen ကုိ ေတြ႕ရမွာကေတာ့ ခုနစ္မီတာရွည္တဲ့ ဗဟုိဘဏ္ဒါ႐ုိက္တာအဖဲြ႕ အစည္းအေ၀းစားပဲြႀကီးရဲ႕ ထိပ္က သူ႔နာမည္ေရးထုိးထားတဲ့ ေၾကးျပားႀကီးရွိတဲ့ ကုလားထုိင္ႀကီးေပၚမွာျဖစ္ပါတယ္။ လြတ္လပ္တဲ့ကမၻာႀကီးရဲ႕ စီးပြားေရးလမ္းေၾကာင္းကုိေရးေနဆြဲတဲ့ အခ်ိန္မဟုတ္ရင္ Yellen ဟာ အစားအေသာက္နဲ႔ အခ်က္အျပဳတ္ ၀ါသနာႀကီးသူတစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး ႏိုဘယ္ဆုရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူ သူ႔ရဲ႕ခင္ပြန္းနဲ႔ အတူခရီး သြားရတာကုိ ေပ်ာ္ေမြ႕သလုိ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ သူတုိ႔ေတြ႕ရတဲ့ စားေသာက္ဆုိင္မွန္သမွ်ကုိလည္း ၀င္ၿပီးနားတတ္ပါတယ္။

ေရွ႕လာမယ့္ လေတြ၊ ႏွစ္ေတြထဲမွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕အၿပံဳးေတြကုိ ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ဖို႔အတြက္ သူ႔အေနနဲ႔ အလုပ္ကုိ ပင္ပင္ပန္းပန္းလုပ္ဖို႔ လုိေကာင္းလုိပါလိမ့္မယ္။ ဗဟုိဘဏ္မွာ လုပ္သက္ ၃၆ ႏွစ္ရွိခဲ့တဲ့ ၀ါရင့္ Yellen ဟာ မေရမရာေတြျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္အခါႀကီးမွာ သူ႔ရဲ႕အလုပ္အသစ္ကုိ စၿပီးကုိင္တြယ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းေလ်ာ့က်သြားၿပီး စီးပြားေရးျပန္ၿပီးဦးေမာ့လာေနေပမဲ့ အခုအခ်ိန္မွာ ဗဟုိဘဏ္အေနနဲ႔ အရင္ကမလုပ္ခဲ့ဖူးေသးတဲ့ အေရအတြက္ ေလ်ာ့ပါးသက္သာေရး အစီအစဥ္ကုိ ေျဖေလွ်ာ့ေပးရပါလိမ့္မယ္။ ေငြတုိက္ေငြေခ်းစာခ်ဳပ္နဲ႔ အေပါင္ပစၥည္း ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ ပုိင္ဆိုင္ပစၥည္း၀ယ္ယူမႈ တစ္လ ေဒၚလာ ၇၅ ဘီလီယံကုိ အလြန္အကြၽံ ျမန္ျမန္ႀကီး ေလ်ာ့နည္းသြားေအာင္လုပ္ရင္ စီးပြားေရး နာလန္ထမႈဟာ တန္႔သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စီးပြားေရးကုိ အေထာက္အပံ့ျဖတ္လုိက္တာ ေႏွးေကြးလြန္းရင္လည္း အဖုိးတန္ ပုိင္ဆုိင္ပစၥည္းပူေဖာင္းေတြနဲ႔ ကာလပုိရွည္မယ့္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈေတြရဲ႕ အႏၲရာယ္ေတြက ေနာက္ထပ္တုိးလာႏိုင္ပါတယ္။ ထင္ရွားတဲ့ ဗဟုိဘဏ္သမုိင္းပညာရွင္ Allan Meltzer လုိ ေ၀ဖန္ေရးသမားေတြက အဲဒါေတြကုိ ႀကီးမားတဲ့ ျပႆနာေတြပဲလို႔ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။ အဲဒါေတြေၾကာင့္ျဖစ္လာမယ့္ အက်ဳိးဆက္ေတြကုိ ဘယ္သူမွ အမွန္တကယ္ ႀကိဳတင္မခန္႔မွန္းႏိုင္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ အခု ကြၽန္ေတာ္တို႔ ဘယ္ကုိေရာက္ေနသလဲဆုိတဲ့ လမ္းျပေျမပံုမရွိသလုိ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္အနည္းငယ္တုန္းက မူ၀ါဒေရးရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြမွာလည္း ဒီလုိလုပ္ခဲ့တဲ့အစဥ္အလာ မရွိခဲ့လို႔ပါပဲ။

ဘာမွမဟုတ္တဲ့ Yellen (အဲဒီလုိမေျပာရင္ တရားမွ်တမႈ မရွိပါဘူး) က ဒီႀကီးမားတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကုိရင္ဆုိင္ဖို႔ သူအေကာင္းဆံုး လုပ္ေနပါတယ္၊ အရာရာဟာ အေမရိကအတြက္ ေကာင္းလာေနပါၿပီလို႔ ေျပာပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ခန္႔အပ္မႈကုိ အထက္လႊတ္ေတာ္က အတည္ျပဳလုိက္တဲ့ေန႔မွာ သီးသန္႔လုပ္ခဲ့တဲ့ အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုမွာ Yellen က ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ဟာ အေမရိကန္စီးပြားေရးအတြက္ တုိးတက္မႈရွိမယ့္ႏွစ္ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ သူယံုၾကည္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။ "ဒီႏွစ္ မွာ ပုိၿပီး အားေကာင္းတဲ့ တုိးတက္မႈကုိ ျမင္ရလိမ့္မယ္လို႔ ကြၽန္မထင္ပါတယ္။ GDP တုိးတက္မႈရဲ႕ထိပ္စီးဂဏန္းဟာ ၂ အစား ၃ ပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ကြၽန္မနဲ႔ ဗဟုိဘဏ္မူ၀ါဒခ်မွတ္ေရးေကာ္မတီထဲက ကြၽန္မရဲ႕လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္ အမ်ားစုမွာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္အျပည့္ရွိပါတယ္"။ (၂၀၁၃ ခုႏွစ္ရဲ႕ ကာလအမ်ားစုမွာ အေမရိကန္စီးပြားေရးဟာ ပ်မ္းမွ် ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းနဲ႔ပဲ ေႏွးေႏွးေကြးေကြး တုိးတက္ခဲ့ပါတယ္။) ၿပီးခဲ့တဲ့ ေဆာင္းဦးတုန္းက ခဏတာ ေႏွးေကြးေလးလံခဲ့တဲ့ အိမ္ေစ်းကြက္ဟာ မွန္ကန္တဲ့လမ္းေၾကာင္းေပၚကုိ ဦးတည္ေနၿပီလို႔လည္း Yellen က ယူဆပါတယ္။ "အဲဒါ တက္လာၿပီလို႔ ကြၽန္မေမွ်ာ္လင့္တယ္။ ေနာက္ထပ္ ထပ္ၿပီးဦးေမာ့လာဦးမယ္လို႔လည္း ကြၽန္မေမွ်ာ္လင့္တယ္။" စားသံုးသူေတြက အရင္ကထက္ပုိၿပီး သံုးစဲြၾကလိမ့္မယ္။ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၿပီး အလုပ္သမားေတြ ပုိၿပီးျမန္ျမန္ ခန္႔ၾကလိမ္႔မယ္။ ဗဟုိဘဏ္ေၾကညာခ်က္ေတြမွာ အၿမဲ ၫႊန္ျပေနတဲ့ ဘ႑ာေရးဆုိင္ရာ ဆုိး၀ါးမႈေတြဟာ ေနာက္ဆံုးမွာ ေလ်ာ့ပါးလာေနပါၿပီ။ အလြန္ အကြၽံမျဖစ္ေအာင္ ထိန္းတဲ့အေနနဲ႔ ေနာက္ဆံုး Yellen က ဦးေမာ့မႈဟာ စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းေအာင္ ေႏွးေကြးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူေတြကုိ အလုပ္ျပန္လုပ္ေအာင္လုပ္တဲ့ ေနရာမွာ ကြၽန္မတို႔ တုိးတက္မႈရွိေနတဲ့အတြက္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈဟာ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ ေရရွည္ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္တဲ့ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းဆီကုိ ျပန္ဆင္းလာလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ျပင္ဆင္ထားပါတယ္" လို႔ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ဒီႏွစ္မွာ သက္တမ္း ၁၀၁ ႏွစ္ျပည့္မယ့္ ဗဟုိဘဏ္ဟာ အခုဆုိရင္ အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းနဲ႔ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ႏွစ္ခုစလံုးကုိ နည္းေအာင္ထိန္းေနရတဲ့ တာ၀န္ႏွစ္ခုနဲ႔ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့အေနအထားမွာ မရွိေတာ့သေလာက္ ျဖစ္သြားပါၿပီ။ အဲဒီတာ၀န္ေတြထဲမွာ ဇဲြေကာင္းေကာင္းနဲ႔ သူ႔ကုိယ္သူႏွစ္ျမႇဳပ္ထားခဲ့တယ္လို႔ Yellen က အေလးထားၿပီး ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိရင္ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ ဆက္ၿပီး အားေပ်ာ့ေနေသးလို႔ပါပဲ။ ဒါဟာ ေလးႏွစ္ခဲြ ၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အားေကာင္းလာ႐ံုကေလးပဲရွိေသးတဲ့ စီးပြားေရး ဦးေမာ့လာမႈရဲ႕လကၡဏာတစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ "ေၾကညာခ်က္တစ္ခုကုိ ျပဳစုဖို႔အတြက္ ဥကၠ႒ Bernanke နဲ႔ တျခားပုဂၢဳိလ္ေတြနဲ႔အတူ ဗဟုိဘဏ္မွာ ကြၽန္မ အလုပ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕ရည္မွန္းခ်က္ႏွစ္ခုကုိ ကြၽန္မတို႔ ဘယ္လုိနားလည္တယ္ဆုိတဲ့အေၾကာင္း ကြၽန္မတို႔က ေျပာျပထားပါတယ္။ အဲဒီဟာ ႏွစ္ခုစလံုးဟာ စားပဲြေပၚမွာ တန္းတူပဲရွိပါတယ္" လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ 

ဒါေပမဲ့ အခုေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ပထမဦးစားေပးအလုပ္က အလုပ္လက္မဲ့ႏႈန္းကုိ လက္ရွိ ၇ ရာခိုင္ႏႈန္းရဲ႕ ေအာက္ကုိ ေနာက္ဆံုးမွာ ၅.၂ ရာခိုင္ႏႈန္းက ၅.၈ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ေရာက္ေအာင္ခ်ေပးဖို႔ျဖစ္ၿပီး အဲဒီႏႈန္းဟာ ဒီေန႔အေမရိကန္ေတြ အျပည့္အ၀ အလုပ္ရရွိမႈကုိ ကုိယ္စားျပဳထားတယ္လို႔ ဗဟုိဘဏ္ရဲ႕မူ၀ါဒခ်မွတ္သူေတြက ယံုၾကည္ၾကပါတယ္။ "လုပ္ခေတြ အမွန္တကယ္ တက္သြားတာကုိ ကြၽန္မျမင္ခ်င္ပါတယ္။ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈနဲ႔ ညႇိထားတဲ့ သာမန္ အေမရိကန္ အလုပ္သမားအမ်ဳိးသားေတြရဲ႕ လုပ္ခေတြဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ အတြင္းမွာ တန္႔ေနတာနဲ႔ က်သြားတာပဲ ရွိခဲ့ပါတယ္" လို႔ သူက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဒီစကားလံုးေတြဟာ ဘာမွထူးျခားမႈမရွိသလုိ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ေနပါမယ္။ ဒါေပမဲ့ မၾကာမၾကာ ႐ုိး႐ုိးဘာသာစကားနဲ႔ ေျပာမယ့္အစား ျပႆနာေျဖရွင္းနည္းနဲ႔ ေျပာေနၾကတဲ့လူေတြနဲ႔ စာရင္းအင္းကိန္း ဂဏန္း ပူေဖာင္းတစ္ခုထဲမွာေနေနၾကတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုထဲမွာ စီးပြားေရးရာအေပၚမွာ လူသားေတြရဲ႕ သက္ေရာက္မႈကုိ အာ႐ံုစူးစုိက္တဲ့ Yellen ရဲ႕ အာ႐ံုစူးစုိက္မႈကေတာ့ ေျပာင္းလဲမႈတစ္ခုအစစ္ အမွန္ျဖစ္ပါတယ္။ "ဗဟုိဘဏ္က လူေတြမွာ အမ်ားျပည္သူဆုိင္ရာ မူ၀ါဒနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အေရးပါတဲ့အခန္းက႑ရွိၿပီး အဲဒီက႑ထဲမွာ ၀င္လုပ္ဖို႔ဆုိတာဟာ ကုိယ္က်င့္တရားတစ္ခုအေနနဲ႔ တာ၀န္ရွိပါတယ္" လို႔ သူကေျပာပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕အျမင္မွာေတာ့ ဒီအလုပ္ဟာ "ေငြေၾကးေဖာင္းပြတာကုိ တုိက္ခုိက္႐ံု၊ ေငြေၾကးစနစ္ကုိ ေစာင့္ၾကည့္ ႀကီးၾကပ္႐ံုသက္သက္မဟုတ္ပါဘူး။ သာမန္အိမ္ေထာင္စုေတြကုိ သူတို႔ေျခေထာက္ေပၚ သူတို႔ျပန္ရပ္ႏိုင္ေအာင္ ကူညီဖို႔ႀကိဳးစားရတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ စိတ္ထဲမွာ လံုၿခံဳမႈရွိရွိအလုပ္လုပ္ၿပီး ေရွ႕ကုိတုိးတက္ သြားႏိုင္မယ့္ အလုပ္သမား ေစ်းကြက္ႀကီးတစ္ခုကုို ဖန္တီးေပးတာနဲ႔ ပတ္သက္ပါတယ္"။

Yellen ဟာ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္မွာ အထက္တန္းေက်ာင္းက အမွတ္အေကာင္းဆံုးနဲ႔ ေက်ာင္းၿပီးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ရဲ႕ အလုပ္အကုိင္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ပြဲထုတ္မႈကေတာ့ တကၠသုိလ္မွာ သူ႔ရဲ႕ပထမဆံုး Macroeconomics အတန္းကုိတက္ေနတဲ့ အခ်ိန္အတြင္းမွာမွ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ "ကြၽန္မက သခ်ၤာကုိ စိတ္၀င္စားတယ္။ စဥ္းစားရင္ ယုတၱိေဗဒနည္းက်က် စဥ္းစားတယ္၊ အတန္းထဲမွာထုိင္ၿပီး စီးပြားေရးပ်က္ကပ္ႀကီး ျဖစ္ေနတဲ့ကာလတုန္းက လူေတြရဲ႕ဒုကၡေတြအားလံုးကုိ သက္သာေအာင္လုပ္ဖို႔ ခ်ေကာင္းခ်ခဲ့ၾကမယ့္ မူ၀ါဒဆုိင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ဘယ္လုိရွိခဲ့မလဲဆုိတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေလ့လာခဲ့တာကုိ ကြၽန္မ မွတ္မိေနပါေသးတယ္။ အဲဒါဟာ ကြၽန္မအတြက္ေတာ့ တကယ္ကုိ ႏွစ္သက္စဲြလမ္းစရာအခ်ိန္ တစ္ခုျဖစ္ခဲ့တာပါပဲ။ ျပည္သူ႔ေရးရာမူ၀ါဒဟာ ဒီလုိျပႆနာေတြကုိ ကုိင္တြယ္လို႔ရတယ္၊ ကုိင္တြယ္သင့္တယ္လို႔ ကြၽန္မသေဘာေပါက္ခဲ့ပါတယ္"။

Yellen ဟာ ေယးလ္တကၠသုိလ္က ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားတဲ့ Keyne ၀ါဒီပညာရွင္ James Toblin ရဲ႕လက္ေအာက္မွာ Ph.D ဘဲြ႕ရေအာင္လုပ္ဖို႔ သြားခဲ့ပါတယ္။ စီးပြားေရးပညာဟာ "စစ္မွန္တဲ့ လူထုကုိေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ရမယ္" လို႔ Toblin က သူနဲ႔ တျခားေက်ာင္းသားေတြကုိသင္ခဲ့တယ္လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ သူဟာ Toblin ရဲ႕ သင္ၾကားေရးလက္ေထာက္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ သင္ခန္း စာေတြကုိ သင္ယူတာ ေကာင္းလြန္းတဲ့အတြက္ သူ႔ရဲ႕စာသင္ခန္းမွတ္စုေတြဟာ သင္တန္းအတြက္ စံနမူနာေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ "အဲဒီ မွတ္စုေတြကေကာင္းလြန္းလို႔ ႏွစ္ေတြေတာ္ေတာ္ၾကာေအာင္ ျဖန္႔ခဲ့ ရတယ္" လို႔ ေယးလ္တကၠသုိလ္မွာ Yellen နဲ႔ရင္းႏွီးတဲ့ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္ခဲ့ၿပီး Yellen ရဲ႕ေနာက္ပုိင္းမွာ Toblin ရဲ႕ သင္ၾကားေရး လက္ေထာက္တစ္ေယာက္လုပ္ခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးအႀကံေပးပုဂၢဳိလ္လည္းျဖစ္၊ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးဌာန ဒု၀န္ႀကီးေဟာင္းလည္းျဖစ္တဲ့ Jeffrey Shafer က ေျပာပါတယ္။ ေနာင္ႏွစ္ေတာ္ေတာ္ၾကာတဲ့အခ်ိန္မွာ အဲဒီအတန္းမွာပဲ အဲဒီစာအုပ္ေတြကုိ ဆက္ၿပီးသံုးခဲ့တဲ့ ဟားဗတ္ တကၠသုိလ္ပါေမာကၡနဲ႔ ေရွး႐ုိးစဲြစီးပြားေရးပညာရွင္ Ken Rogoff က "Toblin က အဲဒီစာအုပ္ေတြ ကြၽန္ေတာ့ကုိေပးၿပီး 'ဒီစာအုပ္ေတြကုိ သံုးကြ။ အဲဒီစာအုပ္ေတြက ငါ့စာအုပ္ေတြထက္ အမ်ားႀကီး ပုိေကာင္းတယ္' လို႔ေျပာခဲ့ပါတယ္။ Yellen ေရးတာေတြက သိပ္ရွင္းတာပဲ။ တကယ္ကုိ ႐ႈပ္ေထြးနက္နဲတဲ့ အယူအဆေတြကုိ နားလည္လြယ္ေအာင္ ေတာ္ေတာ္ကုိေရးတတ္တယ္" လို႔ ျပန္ေျပာျပပါတယ္။

 
ခ်မ္းသာသူေတြက ဆင္းရဲသားေတြကုိ အက်ဳိးျပဳသြားလိမ့္မယ္ဆုိတဲ့ စီးပြားေရးသီအုိရီ၊ သမား႐ုိးက် ႐ႈျမင္ေတြးေခၚမႈအျဖစ္ကုိ ေရာက္မလာခင္ ၁၉၆၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြမွာ Yellen ရဲ႕ပညာပုိင္းဆုိင္ရာကုိ ပံုသြင္းေပးတဲ့ကာလေတြ ေရာက္လာခဲ့ပါတယ္။ ေယးလ္တကၠသုိလ္မွာ သူဟာ အေတြးအေခၚလြတ္လပ္တဲ့ စီးပြားေရးပညာရွင္ Joseph Stiglitz ရဲ႕လက္ေအာက္မွာ ပညာသင္ယူခဲ့ၿပီး Stiglitz က Yellen ကုိ သူ႔ရဲ႕ အေတာ္ဆံုးတပည့္ေတြထဲမွာပါတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။သူ႔ရဲ႕အလုပ္က ေစ်းကြက္ေတြဟာ လူေတြ ထင္ထားသေလာက္ အမွန္တကယ္ အက်ဳိးမျဖစ္ထြန္းပံု၊ မျဖစ္ထြန္းနည္းအေပၚမွာ ေဇာင္းေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ Stiglitz ဟာ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းတဲ့ေစ်းကြက္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သမား႐ုိးက်အယူအဆအေပၚမွာ ေနာက္ထပ္ေမးခြန္း ထုတ္ခဲ့သူတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ George Akerlof နဲ႔အတူ ႏုိဘယ္လ္ဆုကုိ ပူးတဲြ ရရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီ Akerlof က ေနာက္ဆံုးမွာ Yellen ရဲ႕ခင္ပြန္းျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

Yellen နဲ႔ Akerlof တို႔ဟာ ၁၉၇၇ ခုႏွစ္မွာ ဗဟုိဘဏ္ရဲ႕ေကာ္ဖီဆုိင္မွာ ေတြ႕ဆံုၾကၿပီး ခ်စ္သူေတြ ျဖစ္သြားခဲ့ၾကတာပါ။ အဲဒီတုန္းက Akerlof က ဧည့္ပညာသင္ တစ္ႏွစ္လုပ္ေနတာျဖစ္ၿပီး Yellen က သုေတသန၀န္ထမ္းသစ္ တစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္။ "ေဆြးေႏြးပဲြကုိ ကြၽန္မတို႔ႏွစ္ေယာက္အတူ သြားခဲ့ၾကၿပီး ေဆြးေႏြးပဲြမွာ ေဟာေျပာတဲ့ပုဂၢဳိလ္ကုိ ေန႔လယ္စာစားဖို႔ ကြၽန္မတို႔ေခၚထုတ္ခဲ့တယ္။ စားပဲြမွာ လူေတြသိပ္မ်ားေနလို႔ ေနာက္ထပ္ထည့္ေပးတဲ့ အပုိေဆာင္းစားပဲြမွာပဲ ကြၽန္မတို႔ထုိင္လုိက္ရတယ္" လို႔ သူက ၿပံဳးၿပီး ေျပာပါတယ္။ "အဲဒီမွာပဲ ကြၽန္မတို႔ခ်င္း လံုး၀အဆင္ေျပသြားၿပီး ကြၽန္မတို႔ရဲ႕အျမင္ေတြ၊ စ႐ုိက္ေတြ ေကာင္းေကာင္းႀကီး အံ၀င္ခြင္က် ေရာစပ္မိသြားပါတယ္။ အဲဒါက ႏုိ၀င္ဘာလမွာပါ။ ႏွစ္သစ္ကူး အႀကဳိကာလမွာေတာ့ ကြၽန္မတို႔ခ်င္း ေစ့စပ္ၿပီးသြားပါၿပီ"။

Akerlof ဟာ (Toblin နဲ႔အတူ) ပညာပုိင္းမွာ သူ႔အေပၚ အမ်ားဆံုးလႊမ္းမုိးခဲ့ပါတယ္လို႔ Yellen က ေျပာပါတယ္။ Akerlof ဟာ သူ႔ကုိ ေထာက္ခံသူနဲ႔ အားေပးသူ နံပါတ္ ၁ ျဖစ္ၿပီး မိခင္ဘ၀နဲ႔ ထိပ္တန္းပညာသည္အလုပ္ကုိ ထိန္းညႇိႏိုင္ေအာင္လုပ္ေပးခဲ့တယ္ လို႔လည္း သူကေျပာပါတယ္။ (အသက္ ၃၂ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ သူတို႔ရဲ႕ သား Robert ဟာ အဂၤလန္က Warwick တကၠသုိလ္မွာ စီးပြားေရး ပညာပါေမာကၡတစ္ေယာက္ျဖစ္ပါတယ္)။ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ဟာ ယူေကက Berkeley ၊ ကယ္လီဖုိးနီးယားျပည္နယ္က ဆန္ဖရန္စစၥကုိနဲ႔ ၀ါရွင္တန္မွာရွိတဲ့ အလုပ္တာ၀န္ေတြကုိယ္စီနဲ႔ ကမၻာအႏွံံ႔ ခရီးေတြ အတူတူသြားခဲ့ၾကပါတယ္။ Akerlof ရဲ႕သင္ၾကားေရး အလုပ္က Yellen ရဲ႕ မူ၀ါဒေရးရာအလုပ္နဲ႔ ပထ၀ီေဒသအရ လုိက္ေလ်ာညီေထြရွိခဲ့ပါတယ္။ "ကြၽန္မရဲ႕အိမ္ေထာင္ဖက္က ဘ၀မွာ လံုး၀ အျပည့္အ၀လက္တဲြဖို႔ သူ႔ကုိယ္သူပံုအပ္ထားတဲ့ တကယ့္ ဘ၀ၾကင္ေဖာ္တစ္ေယာက္ပါပဲ။ သူက အိမ္မွာ ကေလးကုိ အႏွီးလဲေပးသလုိ ပန္းကန္ေဆးတဲ့အလုပ္ကုိ ၀င္လုပ္ဖို႔လည္း ၀န္မေလးပါဘူး" လို႔ Yellen က ေျပာပါတယ္။

Yellen နဲ႔ Akerlof တို႔ဟာ ဆန္းသစ္တဲ့ သုေတသနလုပ္ငန္းေတြကုိ လုပ္ၿပီး စီးပြားေရး ပညာရွင္ေတြအေနနဲ႔လည္း ပူးေပါင္းခဲ့ၾကရင္း သူတို႔ရဲ႕ အလုပ္နဲ႔ မိသားစုအေတြ႕အႀကံဳေတြကုိ ေရာစပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ လုပ္ခနည္းပါးရင္ အလုပ္အကုိင္ေတြပုိၿပီး ရၾကတယ္ဆုိတာမ်ဳိး အၿမဲမျဖစ္တာဟာ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိတဲ့ Berkeley မွာ လူေျပာမ်ားခဲ့တဲ့ သူတို႔ရဲ႕ စာတမ္းတစ္ေစာင္ဟာ သူတို႔ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ကေလးထိန္းငွားခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကဳံဆီက ထြက္ေပၚလာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ "တံခါး၀မွာ အလုပ္လုိခ်င္တဲ့လူေတြ တန္းစီေနရင္ေတာင္မွ ကုမၸဏီေတြက လုပ္ခလစာကုိ ျဖတ္ခ်င္တဲ့စိတ္ အၿမဲရွိေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဆုိရင္ သူတို႔ အဲဒီလုိဘာ ေၾကာင့္မျဖတ္ခ်င္ ၾကတာလဲ" လို႔ Yellen က ေမးပါတယ္။ ဒီလင္ မယားႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ ေကာက္ခ်က္ကေတာ့ ေစ်းကြက္က လုပ္ခႏႈန္းေတြကုိ အၿပိဳင္ေလွ်ာ့ခ်ဖုိ႔ အသင့္ျဖစ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာေတာင္ တခ်ဳိ႕အလုပ္ရွင္ေတြဟာ အလုပ္သမားေတြကုိ သူတို႔က တန္ဖုိးထားတယ္ဆုိတာကုိ လက္ေတြ႕ျပဖို႔အတြက္ တစ္နည္းအားျဖင့္ သူတို႔ကုိ အလုပ္ေကာင္းေကာင္း လုပ္ခ်င္ေအာင္ စိတ္ဓာတ္ျမႇင့္တင္ေပးဖို႔အတြက္ လစာေတြကုိ ပုိၿပီးျမင့္ျမင့္ သတ္မွတ္ေပးၾကတယ္ဆုိတာပါပဲ။ ဘယ္မိဘမဆုိ ကေလးထိန္းတစ္ေယာက္ကုိ သူသိထားတဲ့ ေပါက္ေစ်းႏႈန္းထက္ပုိၿပီး ေပးေနၾကတဲ့အတြက္ ကေလးေစာင့္ေရွာက္မႈဟာ သမား႐ိုးက်အေတြးအေခၚက အၿမဲတမ္း ထိန္းခ်ဳပ္ထားလို႔မရတဲ့ အလုပ္သမားေစ်းကြက္တစ္ခု ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကေလးထိန္းတစ္ေယာက္ကုိ သင္ငွားတဲ့အခါ သင့္ကုိယ္သင္ေမးတဲ့ေမးခြန္းက 'ငါ့ရဲ႕ အဖုိးတန္သားသမီးအတြက္ ဘာကအေကာင္းဆံုးလဲ' ဆုိတဲ့ ေမးခြန္းပါပဲ။ သင္႔ရဲ႕ဘ၀ရည္မွန္းခ်က္ဟာ သင့္ရဲ႕ကေလးအတြက္ သင္သံုးစြဲတဲ့စရိတ္ကုိ အနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႔ပဲလို႔ တစ္ေယာက္ေယာက္က ထင္သြားမွာကုိ သင္ အမွန္တကယ္ လုိလားပါသလား။ အဲဒီစာတမ္းက လုပ္ခလစာေတြဟာ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာထက္ ျမင့္တက္ေနႏိုင္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ကုိသာမက အလုပ္သမားေစ်းကြက္ထဲမွာ လူသားေတြရဲ႕ စိတ္ခံစားမႈက အေရးႀကီးတယ္ဆုိတဲ့အခ်က္ကုိပါ မီးေမာင္းထုိးျပခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ Yellen ဟာ ဗဟုိဘဏ္က တျခားလူအမ်ားစုနဲ႔မတူပဲ အမူအက်င့္ဆုိင္ရာ စီးပြားေရးပညာရဲ႕ နယ္ပယ္သစ္တစ္ခုကုိ ေပြ႕ဖက္ထားတာပါ။ အဲဒီပညာရပ္နယ္ပယ္ကေတာ့ Adam Smith ရဲ႕ ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႔ ျပည့္၀တယ္ဆုိတဲ့ 'လူ' ကုိ သူ႔ရဲ႕စိတ္ခံစားမႈေတြက ခဏခဏ ဦးေဆာင္ေနတဲ့အတြက္ သမား႐ုိးက် သီအုိရီေတြက ေမွ်ာ္လင့္ထားတာေတြနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ကြာျခားတဲ့ စီးပြားေရးဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ဘယ္လုိျဖစ္ေပၚလာတယ္ဆုိတာကုိ ေလ့လာတဲ့နယ္ပယ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ေတာ္ေတာ္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေတြ႕ရတဲ့ အခ်က္တစ္ခ်က္ကေတာ့ Yellen မွာ သာမန္ဘ၀ေတြအေပၚ ယထာဘူတအျမင္ရွိသလုိ ဘာကုိပဲေတြ႕ရေတြ႕ရ အမွန္တရားကို ေမးခြန္းထုတ္ၿပီးရွာေဖြခ်င္တဲ့ စိတ္အားထက္သန္မႈ ရွိတယ္ဆုိတာပါပဲ။ သူ႔ရဲ႕ပံုစံက ဣေႁႏၵႀကီးေပမဲ့ အာဏာပုိင္ေတြကုိ စိန္ေခၚဖို႔ေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ မေၾကာက္ပါဘူး။ မစ္ခ်ီဂန္တကၠသုိလ္က စီးပြားေရးပညာရွင္ Jim Adams က ဟားဗတ္တကၠသုိလ္မွာ သူနဲ႔ခဏကေလးဆံုလုိက္ရတဲ့ Yellen ဟာ လက္၀ါးႀကီးအုပ္ ေစ်းႏႈန္းသတ္မွတ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ျပႆနာတစ္ခုမွာ သူ႔ကုိ ဘယ္လုိကူညီခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ ျပန္ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။

သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ဟာ Five Easy Pieces ဆုိတဲ့ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ကားထဲက စားေသာက္ဆုိင္တစ္ခုထဲက ျမင္ကြင္းေပၚမွာ အေျခခံၿပီး စာတမ္းတစ္ေစာင္ကုိ ပူးတဲြေရးသားခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီစာတမ္းက ကုမၸဏီေတြဟာ ၀န္ေဆာင္မႈေတြကုိ သီးသန္႔ခဲြၿပီး ေရာင္းရမယ့္အစား ဘာေၾကာင့္ မဆုိင္တာေတြကုိ ေရာေထြးၿပီးထည့္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနၾကတယ္ဆုိတာကုိ မီးေမာင္းထုိးျပခဲ့ၿပီး အဲဒီစာတမ္းက ရခဲ့တဲ့ရလဒ္ေတြက ဆက္သြယ္ေရးလုပ္ငန္းကုိ ပံုေဖာ္တဲ့ေနရာမွာ အေထာက္အကူျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ "Janet မွာ တကယ့္ပညာရွင္ တစ္ေယာက္ရဲ႕ စိတ္ေနသေဘာထားရွိတယ္။ မ်က္စိနဲ႔ျမင္မွ ယံုတယ္ဆုိတဲ့ စီးပြားေရးပညာရွင္ေတြထဲမွာ သူ မပါဘူး။ သူက ေဆြးေႏြးျငင္းခုန္တာကုိ ႀကိဳဆုိတယ္။ သူဟာ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကုိ စိတ္ရွည္ရွည္ထားၿပီး ဘက္မလုိက္ဘဲ မွ်မွ်တတ စုေဆာင္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူစကားေျပာဖို႔လုိလာတဲ့အခါ ပညာသည္ဆန္တဲ့ ေလလံုးမုိးလံုးေတြ၊ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြအေပၚမွာ အားကုိးစရာမလုိေတာ့ဘူး" လို႔ Adams က ေျပာပါတယ္။

Yellen ဟာ အနာဂတ္မွာ ဘယ္လုိ အက်ပ္အတည္းမ်ဳိးထဲမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ စီးပြားေရးကုိ ေကာင္းေကာင္း အက်ဳိးေဆာင္ေပးႏိုင္တဲ့ ေအးေဆးတည္ၿငိမ္မႈကုိလည္း ျပေနပါတယ္။ သိသာထင္ရွားတဲ့ သာဓကကေတာ့ သမၼတအုိဘားမားက သူ႔ကုိဗဟုိဘဏ္ရဲ႕ အလုပ္အတြက္ သင့္ေတာ္တယ္လို႔ေျပာမယ္၊ မေျပာဘူးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က အျဖစ္အပ်က္ပါပဲ။ ေစာေစာပုိင္းတုန္းကေတာ့ Yellen ဟာ Bernanke ရဲ႕ ေနရာကုိ အလြယ္တကူဆက္ခံမယ့္သူ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီေနာက္မွာ တီးတုိးစကားက စၿပီးျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က Yellen ဟာ ေငြေၾကးေစ်းကြက္ကုိ နားမလည္ဘူးလို႔ေျပာၾကၿပီး တခ်ဳိ႕က သူ႔မွာ ထိပ္တန္းက အလုပ္အတြက္ ေလးနက္တဲ့ အရည္အခ်င္းမရွိဘူးလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။ အဲဒီ တီးတုိးစကားေတြနဲ႔အတူ Lawrence Summers ကလည္း ဒီရာထူးအတြက္ အမ်ားႀကီးပုိၿပီး တစ္ေျပးေနတယ္ဆုိတဲ့ ဂယက္႐ုိက္မႈတစ္ခု ေပၚလာပါတယ္။ Lawrence Summers ဟာ သမၼတကလင္တန္ရဲ႕ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးျဖစ္ခဲ့ၿပီး ဘ႑ာေရးအက်ပ္အတည္းတုန္းက သမၼတအုိဘားမားရဲ႕ အဓိက အႀကံေပးပုဂၢဳိလ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ Lawrence Summers က ဒီဗဟုိဘဏ္ရာထူးကုိ အေသအလဲ လုိခ်င္ေနတဲ့အတြက္ သူ႔ကုိေထာက္ခံသူေတြဟာ ႏုိင္ငံေရးအသုိင္း အ၀ုိင္းထဲမွာ Yellen ကုိ ထူးထူးဆန္းဆန္း ခ်ဳိးႏွိမ္တဲ့ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြ တစ္သီႀကီး လႊင့္ထုတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ Summers ကုိ ေဘးတီးေပးတဲ့ အသံေတြက က်ယ္ေလာင္လာၿပီး Yellen က ႐ုတ္တရက္ ေမွးမွိန္သြားပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ ေပ်ာက္ေတာ့ မသြားခဲ့ပါဘူး။ Summers က ေရွ႕ကေျပးေနၿပီဆုိတဲ့ ေကာလာဟလေတြ ထြက္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ Yellen ဟာ Constitution ရိပ္သာလမ္းမွာရွိတဲ့ ဗဟုိဘဏ္ရဲ႕ စက်င္ေက်ာက္ခင္းထားတဲ့ သူ႔ရဲ႕႐ံုးမွာ ဘာမွ အပူအပင္မရွိတဲ့ပံုစံနဲ႔ ထုိ္င္ေနပါတယ္။ "သူက ၿပံဳးတယ္ဆုိ႐ံုကေလး ၿပံဳးၿပီး 'ကြၽန္မကုိေတာ့ ေဘးဖယ္မထားလုိက္ပါနဲ႔ဦး' လို႔ေျပာတယ္" လို႔ Laurence Meyer က ျပန္ေျပာျပပါတယ္။ Meyer ဟာ နာမည္ႀကီးတဲ့ စီးပြားေရး ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းသူနဲ႔ ဗဟုိဘဏ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးေဟာင္းျဖစ္ၿပီး စက္တင္ဘာလတုန္းက Yellen ဆီကုိ သြားၿပီး ေတြ႕ခဲ့တဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မၾကာခင္မွာပဲ ကံၾကမၼာက တစ္ပတ္ ျပန္လည္ခဲ့ပါတယ္။ ႏုိဘယ္လ္ဆုရွင္တစ္ေယာက္နဲ႔ ဗဟုိဘဏ္ ဒုဥကၠ႒ေဟာင္းတစ္ေယာက္ပါတဲ့ ထိပ္တန္းစီးပြားေရးပညာရွင္ ငါးရာေက်ာ္က Yellen ကုိ ေထာက္ခံတဲ့စာတစ္ေစာင္ကုိ လက္မွတ္ထုိးၿပီး သမၼတအုိဘားမားဆီကုိ ပုိ႔လုိက္ၾကပါတယ္။ အထက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ Elizbeth Warren နဲ႔ Dick Durbin လုိ လစ္ဘရယ္ဒီမုိကရက္ေတြကလည္း အဲဒီအထဲကုိ ၀င္ၿပီးပါလာၾကပါတယ္။ Yellen ကုိ ေထာက္ခံသူေတြက Yellen ဟာ Hedge Fund တစ္ခုဆီက လာတဲ့ ခ်မ္းသာတဲ့ ဒုကၡသည္တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ Summers နဲ႔ လားလားမွ မတူဘဲ ေငြေၾကးစနစ္ကုိ ပုိၿပီးလံုၿခံဳစိတ္ခ်ရေအာင္ ဘဏ္ႀကီးေတြကုိ တစ္ခုခုလုပ္မယ့္သူတစ္ေယာက္ ျဖစ္တယ္လို႔ ေထာက္ခံေျပာဆုိၾကပါတယ္။ စက္တင္ဘာလလယ္မွာေတာ့ Summers က သူ႔ရဲ႕အမည္တင္သြင္းထားမႈကုိ ျပန္႐ုပ္သိမ္းသြားခဲ့ၿပီး ေနာက္ထပ္ရက္သတၱပတ္ အနည္းငယ္အၾကာမွာေတာ့ သူ႔ရဲ႕ပါတီထဲကပဲ သာမန္လူတန္းစား အက်ဳိးစီးပြား၀ါဒီေတြရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈကုိ ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အုိဘားမားဟာ အဲဒီရာထူးအတြက္ Yellen ကုိ အမည္စာရင္းတင္သြင္းလုိက္ပါတယ္။
အဲဒီျဖစ္စဥ္ေတြတစ္ေလွ်ာက္မွာ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ၊ ကုန္သည္ႀကီးေတြကုိပဲ အက်ဳိးျပဳတဲ့ ႏုိင္ငံေရးကုိ မုန္းတီးတဲ့ Yellen ဟာ ဒီဇာတ္လမ္းကုိ သူ႔ဘာသာဆက္လိမ့္သြားေအာင္ လႊတ္ေပးထားလုိက္ၿပီး ဇဲြေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ဒီအတုိင္း ေပၿပီးထုိင္ေနခဲ့ပါတယ္။ "ဒီကိစၥႀကီးတစ္ခုလံုးကုိ Jenet ရဲ႕ ကုိင္တြယ္ပံုကုိင္တြယ္နည္းဟာ သူ႔အေပၚမွာရွိၿပီးသား ကြၽန္ေတာ့္ရဲ႕ အထင္ႀကီးေလးစားမႈကုိ ပုိၿပီးႀကီးထြား သြားေစခဲ့တာအမွန္ပါပဲ" လို႔ Dallas ၿမိဳ႕က ဗဟုိဘဏ္ President ျဖစ္တဲ့ Richard Fisher က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ Fisher ဟာ မူ၀ါဒေရးရာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး Yellen နဲ႔ မၾကာခဏ သေဘာထားကဲြလဲြေပမဲ့ Yellen ကုိ အမည္တင္သြင္းလုိက္တာကုိ ေထာက္ခံခဲ့ပါတယ္။ "သူက တည္ၿငိမ္တယ္။ မွ်တမႈ ရွိတယ္။ အလြန္အကြၽံ မတုန္႔ျပန္ဘူး။ ဗဟုိဘဏ္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္အတြက္ ခင္ဗ်ားတို႔လုိခ်င္တာ အဲဒါေတြပဲ မဟုတ္လား။ တစ္ခါတေလက်ေတာ့ လူေကာင္းေတြနဲ႔မွ လုပ္လို႔ရတယ္ဗ်" လို႔ Fisher ကေျပာပါတယ္။
Federal Open Market Committee မွာ ပါေနတဲ့ ဗဟုိဘဏ္ကမူ၀ါဒခ်မွတ္တဲ့ တျခားပုဂၢဳိလ္ ၁၈ ေယာက္ (ေဒသဆုိင္ရာ President ၁၂ ေယာက္နဲ႔ ၀ါရွင္တန္က အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ေျခာက္ေယာက္) ကုိ သူ႔ဘက္ပါေအာင္ စည္း႐ံုးဖို႔အတြက္ သူ႔မွာ စိတ္ရွည္မႈနဲ႔ စိတ္ဓာတ္ႀကံ့ခုိင္မႈ ႏွစ္မ်ဳိးစလံုး လုိပါလိမ့္မယ္။ Federal Open Market Committee ဟာ ေငြေၾကးမူ၀ါဒခ်မွတ္တဲ့ အဓိကအုပ္စုျဖစ္ၿပီး သူတို႔ထဲက ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ စီးပြားေရး အေဆာက္အအံုႀကီး ဘယ္ကုိ ဦးတည္ၿပီးသြားေနသလဲဆုိတဲ့အေပၚ သူတို႔ရဲ႕ ကုိယ္ပုိင္အျမင္ေတြကို ျဖန္႔ဖို႔အတြက္ အစည္းအေ၀းေတြ ၿပီးဆံုးတုိင္း ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ပဲ CNCB ႐ုပ္ျမင္သံၾကားသတင္းဌာနကုိ အေျပးအလႊား သြားတတ္ၾကပါတယ္။ မိနစ္ ၈၀ ၾကာတဲ့ အင္တာဗ်ဴး တစ္ခုမွာ Yellen က "လြတ္လပ္တဲ့ေတြးေခၚမႈနဲ႔ လြတ္လပ္တဲ့ ႐ႈေထာင့္အျမင္ေတြ ထုတ္ေဖာ္ျပသတာကုိ သူ႔အေနနဲ႔ သေဘာက်တာမွန္ေပမဲ့ သူ႔ရဲ႕အလုပ္က အမ်ားရဲ႕႐ႈေထာင့္အျမင္ကုိ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ျဖစ္ၿပီး အဲဒီ ႐ႈေထာင့္အျမင္ကုိပဲ ေစ်းကြက္ေတြက တုံ႔ျပန္ရမွာျဖစ္တယ္" လို႔ ရွင္းရွင္း လင္းလင္းေျပာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအထဲမွာ သတင္းစာရွင္းလင္းပဲြေတြ ခဏခဏပုိၿပီး လုပ္ေပးတာလည္း ပါ၀င္ၿပီး အဲဒီသတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြေတြကုိ သူက ေတာ္ေတာ္ လုိလုိလားလားရွိေနတယ္လို႔ သူနဲ႔ရင္းႏွီးတဲ့လူ ေတြေတာ္ေတာ္မ်ားက ခန္႔မွန္းၾကပါတယ္။

က်ဳိးပဲ့သြားလို႔ ျပန္ဆက္ထားတဲ့ စီးပြားေရးႀကီး ျပန္ေကာင္းလာေအာင္ ေက်ာက္ပတ္တီးလုိ လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့တဲ့ 'အေရအတြက္ ေလွ်ာ့ခ်ေရးအစီအစဥ္' ေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိ ႀကီးၾကပ္တဲ့ အလုပ္ဟာ Yellen ရဲ႕ပထမဦးဆံုးစိန္ေခၚမႈ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ အေရးႀကီးတဲ့လကၡဏာေတြ စၿပီး အထစ္အေငါ့ ျဖစ္လာၿပီဆုိရင္ အဖုိးတန္ပစၥည္း၀ယ္ယူမႈ ေလ်ာ့နည္းသြားမႈနဲ႔ 'ေရွ႕သုိ႔လမ္းၫႊန္မႈ' ဆီကုိ ေရြ႕လ်ားမႈေတြက စီးပြားေရးျပန္လည္ဦးေမာ့မႈကုိ ထိန္းထားၾကလိမ့္ဦးမယ္ဆုိတာကုိ သူက ေသခ်ာေအာင္ လုပ္ရပါလိမ့္မယ္။ ေရွ႕သုိ႔လမ္းၫႊန္မႈဆုိတာကေတာ့ စီးပြားေရးအေဆာက္အအံုႀကီး ေနာက္ထပ္ ပုိေကာင္းလာတဲ့အထိ အတုိးႏႈန္းေတြကုိ နည္းေအာင္ထိန္းထားဖို႔ ကာလပုိၿပီးၾကာၾကာတာ၀န္ယူမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ေနတဲ့ ဗဟုိဘဏ္ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ေတြကုိဆုိလုိတာျဖစ္ပါတယ္။ (ဗဟုိဘဏ္က အျပည့္အ၀ မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တဲ့ အတုိးႏႈန္းေပါက္ေစ်းေတြ အလြယ္တကူ စတက္ၿပီး အိမ္ေစ်းကြက္လုိဟာေတြကုိ လမ္းလဲြေရာက္သြားေအာင္ လုပ္ပစ္မယ့္ အႏၲရာယ္တစ္ခုရွိပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ လအနည္းငယ္တုန္းက အဖုိးတန္ ပစၥည္း၀ယ္ယူမႈ ေလ်ာ့က်သြားလိမ့္မယ္လို႔ ဗဟုိဘဏ္က ပထမဆံုးအရိပ္အျမြက္ ျပလုိက္တဲ့အခါမွာ အဲဒီလုိျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။)

လက္ရွိသူ႔ရဲ႕ ေနရာကုိ၀င္ၿပီး ဗဟုိဘဏ္ရဲ႕ ဒုဥကၠ႒ ျဖစ္လာဖြယ္ရာရွိတဲ့ ခုိင္မာၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ရွိတဲ့ အစၥေရးဗဟုိဘဏ္အႀကီးအကဲ နဲ႔ ကမၻာ့ဘဏ္အႀကီးအကဲေဟာင္း Stanley Fischer နဲ႔ ဘယ္လုိ ပူးေပါင္းလုပ္ကုိင္ရမလဲဆုိတာကုိလည္း Yellen တြက္ခ်က္ရမွာပါ။ အဲဒါကုိ သူလုပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆၿပီး အတြင္းလူေတြနဲ႔ နာမည္ႀကီးရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားက PIMCO ရဲ႕ CEO ျဖစ္သူ Mohamed El-Erian ရဲ႕ "အဲဒီႏွစ္ေယာက္ေပါင္းမိသြားရင္ ဘယ္သူမွ လုိက္လို႔ မီေတာ့မွာမဟုတ္ဘူး" ဆုိတဲ့ အကဲျဖတ္ခ်က္ကုိ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီ ႏွစ္ေယာက္တဲြလုိက္ရင္ Yellen ရဲ႕အဖဲြ႕လုိက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးဆုိင္ရာ ကြၽမ္းက်င္မႈနဲ႔ Fischer ရဲ႕နက္႐ႈိင္းတဲ့ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ဖန္တီးမႈေတြအျမင္ေတြကုိ ေပါင္းစပ္ၾကပါလိမ့္မယ္။ "သူက သူ႔ရဲ႕ အလုပ္မွာေရာ ပုဂၢဳိလ္ေရးကိစၥမွာပါ သူ႔နံေဘးမွာ အရမ္းေတာ္ၿပီး အားေကာင္းတဲ့လူေတြနဲ႔ ၀န္းရံထားတာဗ်" လို႔ ဒုတိယ ဘ႑ာေရး၀န္ႀကီးေဟာင္းက ေျပာပါတယ္။

Yellen ဟာ Dodd-Frank ဘဏ္လုပ္ငန္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္း ေတာ္ေတာ္မ်ားရဲ႕ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရြက္မႈေတြကုိ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲဖို႔နဲ႔ မေအာင္ျမင္လို႔ မျဖစ္ေတာ့တဲ့ ဧရာမ ျပႆနာႀကီးက ေနာက္ဆံုးမွာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ေနာက္ေက်ာကုိ ေရာက္ေန၊ မေန အကဲျဖတ္ဖို႔ ႀကဳိးစားရတဲ့အတြက္ သူ႔အေနနဲ႔ အခုထက္ ေနာက္ထပ္နည္းနည္းပုိၿပီး လုပ္ရပါလိမ့္ဦးမယ္။ ဘဏ္လုပ္ငန္း စနစ္ကုိ လံုၿခဳံစိတ္ခ်ရေအာင္ ဘယ္လုိ အာမခံရမလဲဆုိတာကုိ ေဖာ္ထုတ္ရတဲ့အလုပ္ဟာ သူ႔ကုိ သူခ်စ္တဲ့ဆန္ဖရန္စစၥကုိ ပင္လယ္ေကြ႕ နယ္ေျမဆီက (Yellen ဟာအျပင္ကုိ ခရီးရွည္ လမ္းေလွ်ာက္ထြက္ရတာကုိ ေတာ္ေတာ္စဲြလမ္းႏွစ္သက္ပါတယ္) ၀ါရွင္တန္ကုိ ျပန္ဆဲြေခၚ သြားခဲ့တဲ့ စိန္ေခၚမႈတစ္ခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေနာက္ဘက္ကမ္း႐ုိးတန္းက ေခ်းေငြေတြျပန္မဆပ္တဲ့ အက်ပ္အတည္းႀကီးရဲ႕ ေရွ႕တန္းမွာေနခဲ့ၿပီးတဲ့ Yellen ဟာ အခုတစ္ခါ ဘဏ္လုပ္ငန္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးမွာ က်န္ေနေသးတဲ့ ယုိေပါက္ေတြကုိ ပိတ္တဲ့ေနရာမွာ ကူညီဖို႔ ဆႏၵျပင္းျပေနျပန္ပါတယ္။

"ေငြေၾကး အက်ပ္အတည္းတစ္ခု ရွိလာတဲ့အခါ ဗဟုိဘဏ္ဟာ အစအနေတြကုိ လုိက္ေကာက္ရတဲ့အဖဲြ႕ အစည္းပဲ အၿမဲျဖစ္ခဲ့တာပါ။ သူ႔ကုိ တီထြင္ဖန္တီးခဲ့တာကလည္း အဲဒီ အလုပ္ကုိလုပ္ဖို႔ဆုိတာ အမွန္ပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ေငြေၾကးတည္ၿငိမ္မႈအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္ေနတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကုိ အကဲျဖတ္ဖို႔ႀကဳိးစားတဲ့ တက္ၾကြတဲ့ အစီအစဥ္တစ္ခုေတာ့ ကြၽန္မတို႔မွာ ဘယ္တုန္းကမွ မရွိခဲ့ဘူး" လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။
အခုဆုိရင္ စီးပြားေရးအက်ပ္အတည္းႀကီးရဲ႕ ေနာက္ပုိင္းမွာဖဲြ႕စည္းလုိက္တဲ့ အဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ 'ေငြေၾကးတည္ၿငိမ္မႈ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲေရးေကာင္စီ' ရဲ႕အဖဲြ႕၀င္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဗဟုိဘဏ္ဥကၠ႒ဟာ ပုန္းကြယ္ေနတဲ့ အႏၲရာယ္ေတြအတြက္ လုပ္ငန္းေတြ၊ က႑ေတြနဲ႔ အဖဲြ႕အစည္းေတြကုိ အႏွံ႔လုိက္ၾကည့္ေနပါလိမ့္မယ္။ 'Dodd-Frank ဟာ လမ္းျပေျမပံုေကာင္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး လုိအပ္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကုိ အမ်ားဆံုးခင္းက်င္းထားတယ္လို႔ ကြၽန္မထင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြၽန္မတို႔မလုပ္ဖူးခဲ့ေသးတဲ့ ေနာက္ထပ္ လုပ္ငန္းစဥ္တခ်ဳိ႕ကုိလည္း ကြၽန္မတို႔လုပ္ဖို႔ လုိေကာင္းလုိလိမ့္မယ္" လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဗဟုိဘဏ္ဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ အႀကီးဆံုး ဘဏ္ႀကီးေတြအတြက္ ပုိၿပီးျမင့္မားတဲ့ ရင္းႏွီးေငြလုိအပ္ခ်က္ကုိ ေထာက္ခံအားေပးခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္မွာ ျပ႒ာန္းႏိုင္ဖြယ္ရာရွိတဲ့ ႏုိင္ငံတကာစံႏႈန္းအသစ္ေတြထက္ေတာင္ ပုိၿပီးျမင့္မားမယ့္ ရင္းႏွီးေငြေတြကုိ ေထာက္ခံခဲ့တာပါ။ (အဲဒီႏႈန္းေတြဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ ျမင့္သင့္တယ္ဆုိတာကုိ ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြေပးဖို႔ ဗဟုိဘဏ္က ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ပါတယ္) ဒါေတြအားလံုးက Yellen ဟာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း ပုိမုိတင္းက်ပ္ေရးကုိ Alan Greenspan ထက္ေရာ သူ႔ေရွ႕ကဥကၠ႒ Bernanke ထက္ပါ ဘယ္ေလာက္အထိ ပုိၿပီးေထာက္ခံတယ္ဆုိတာကုိ အထင္အရွားျပေနပါတယ္။
ေနာက္ဆံုးေတာ့ ေန႔ဆုိတာ ကုန္ဆံုးသြားတဲ့အခါ ေန႔စဥ္ ေန႔တုိင္းရဲ႕စီးပြားေရးဦးစီးခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္တဲ့ Jenet Yellen ဟာ Wall Street ရဲ႕အျမင္နဲ႔ မဟုတ္ဘဲ Main Street ရဲ႕ က်န္းမာေရးနဲ႔ သူ႔ကုိယ္သူ အကဲျဖတ္ပါလိမ့္မယ္။ "ဒါဟာ (အဖုိးတန္ပစၥည္းေတြ ၀ယ္တာဟာ) လူခ်မ္းသာေတြကုိပဲ အေထာက္အကူျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ လူေတာ္ေတာ္မ်ားက ေျပာေနၾကတယ္ဆုိတာကုိ ရွင္တို႔ အသိပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ အဲဒါ မမွန္ပါဘူး။ ကြၽန္မတို႔ရဲ႕မူ၀ါဒက ေငြသံုးစဲြမႈကုိ အားေပးၿပီး စီးပြားေရး ဦးေမာ့လာမႈကုိ အေထာက္အကူျပဳတဲ့ ကာလရွည္ အတုိးႏႈန္းေတြကုိ ထိန္းခ်ဳပ္ထားဖို႔ ရည္ရြယ္ပါတယ္။ (စီးပြားေရးကုိ လႈံ႕ေဆာ္ေပးတဲ့အရာ) ရဲ႕တစ္စိတ္တစ္ေဒသဟာ အိမ္ေတြနဲ႔ စေတာ့ေတြရဲ႕ ပုိၿပီးျမင့္မားတဲ့ေစ်းႏႈန္းေတြကုိ ျဖတ္သန္းလာပါတယ္။ အဲဒီ ေစ်းႏႈန္းေတြက အိမ္ေတြ၊ စေတာ့ေတြရွိတဲ့ လူေတြကုိ ေငြေတြပုိၿပီး သံုးစဲြေအာင္ လုပ္ေပးပါတယ္။ အဲဒီဟာက စီးပြားေရး အေဆာက္အအံုႀကီးတစ္ခုလံုးထဲမွာ အလုပ္အကုိင္ေတြကုိ ဖန္တီးေအာင္လုပ္ေပးၿပီး ၀င္ေငြေတြကုိ တုိးေအာင္လုပ္ေပးပါတယ္" လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ တက္ေနတဲ့ဒီေရဟာ သေဘၤာအားလံုးကုိ ျမင့္တက္သြားေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီစကားဟာ မၾကာေသးခင္ႏွစ္ေတြတုန္းက ကြန္ဆာေဗးတစ္ေတြ အၿမဲသံုးႏႈန္းခဲ့ၾကတဲ့ စကားျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီစကားကုိ သမၼတကေနဒီက အရင္ဆံုးေျပာခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ သတိရသင့္ပါတယ္။ Yellen ကေတာ့ အဲဒီစကားကုိ အခုထိယံုၾကည္ေနတုန္းပါပဲ။

http://www.myanmarb2bmagazine.com မွ ျပန္လည္ကူးယူ ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ပါသည္။