လူအမ်ားစုက stock market ကို forex market နဲ႔ အတူတူပဲလို႔ ထင္တတ္ၾကတယ္။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံျခင္းနဲ႔ အေရာင္းအဝယ္ျပဳလုပ္ျခင္းပုံစံ သေဘာတရားေတြတူေပမယ့္ မတူညီေသာ တခ်ိဳ႕အခ်က္ေတြကို ဗဟုသုတအျဖစ္ ေဖာ္ျပေပးလိုက္ပါတယ္။
1) Operating Hour
Stock market ေတြဟာ အမ်ားအာျဖင္႔ တေန႔ကို ၈ နာရီခန္႔နဲ႔ တပတ္ကို ၅ ရက္ တနလၤာေန႔ကေန ေသာၾကာေန႔အထိ အေရာင္းဝယ္ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ ဥပမာ Australian securities Exchange (ASX) ဆိုရင္ Sydney time မနက္ ၁၀ နာရီမွာဖြင့္ျပီး ညေန ၉:၃၀ မွာပိတ္ပါတယ္။ New York stock exchange (NYSE) နဲ႔ US stock exchange (NASDAQ ) ကေတာ့ 9:30am to 4:00pm အတြင္း၊ Singapore stock exchange (SGX) ကလည္း SG time 08:00am to 06:00pm အတြင္းမွာ အေရာင္းအဝယ္ ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားတေယာက္အေနနဲ ့ US stock market မွ stock တခုကို ဝယ္ခ်င္ရင္ US stock market ဖြင့္ခ်ိန္ျဖစ္တဲ့ မနက္ 9:30 am ( ျမန္မာအခ်ိန္ည ၉ နာရီ ) မွသာ ဝယ္ယူႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္၊၊ Forex market က်ေတာ့ တေန႔ကို ၂၄ နာရီနဲ႔ US, Europeans သုိ႔မဟုတ္ Asian trading hour ဆိုျပီး ၾကဳိက္ရာေရြးခ်ယ္ကာ တပတ္ကို ၅ ရက္ အေရာင္းအဝယ္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္၊
2) Location of Market
Stock market ထဲမွာ company ရဲ႕ stock share ေတြကို ဝယ္ယူေရာင္းဝယ္တာေတြ အဆင္ေျပေစဖို ့ ျမန္မာနိုင္ငံကလႊဲလို ့ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ stock exchange ရုံးဌာနေတြ ခမ္းနားထည္ဝါစြာ ဖြင့္လွစ္ထားတာကို ေတြ ့ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ (stock ေလာကအေၾကာင္းကို သိခ်င္ရင္ေတာ့ မင္းသား လီယိုနာဒိုဒီကာပရီယို ရိုက္ထားတဲ့ The Wolf of Wall Street ဆိုတဲ့ ရုပ္ရွင္ကားကို ရွာေဖြ ၾကည့္ၾကပါေတာ့။) အင္တာနက္ေတြမေပၚခင္က ေရာင္းသူနဲ႔ ဝယ္သူေတြဟာ stock exchange ရုံးေတြမွာ ေတြ႕ဆုံျပီး ဒါမွမဟုတ္ ဖုန္းနဲ႔ order မွာျပီး အေရာင္းအဝယ္ျဖစ္ၾကပါတယ္၊၊ ေနာက္ပိုင္း နည္းပညာေတြ ျမင့္မားလာတာနဲ႔အမ်ွ stock exchange ကို သြားစရာမလိုေတာ့ဘဲ online မွာ brokerage account ဖြင့္ထားျပီး အဲဒီ account မွတဆင့္ မိမိၾကိဳက္ရာ stock share ေတြကို broker ေတြဆီကို commission ေကာ္မရွင္ခေပးျပီး broker ေတြရဲ႕ website က trading platform ေတြေပၚမွာ အေရာင္းဝယ္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ Stock market မွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရန္အတြက္ Brokerage account တခုဖြင့္ဖို ့ Broker ေတြ အေပၚမူတည္ျပီး အနိမ့္ဆုံး ေဒၚလာ ၂၀၀၀ မွ ၄၀၀၀ အထိ သတ္မွတ္ထားေလ့ရွိၾကပါတယ္၊၊
Forex market က်ေတာ့ stock market ကဲ့သို ့ Exchange ရုံးဌာနေတြမရွိဘဲ internet Network ေပၚက broker ရဲ႕ website ေတြေပၚက Forex Platform ေတြ၊ iPhone, IPad ေတြမွတဆင့္လည္း account ဖြင့္ျပီး currency (ႏုိင္ငံတကာေငြေၾကး) မ်ားကို Broker ေတြကို သီးသန္႔ေကာ္မရွင္ခ ေပးစရာမလိုဘဲ လြယ္ကူစြာ ၂၄ နာရီ trading လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ Broker ေတြက currency ေတြရဲ႕ bid price နဲ ့ Ask price (Bid price ဆိုတာ trader က buyer ကို ေရာင္းေစ်းျဖစ္ျပီး Ask price ဆိုတာက trader က seller ဆီက ဝယ္တဲ့ေစ်းျဖစ္ပါတယ္။) တို႔ရဲ႕ spread (ေစ်းႏွဳန္းကြာဟခ်က္)ေတြမွတဆင့္ ဝင္ေငြရရွိပါတယ္။ Forex market မွာ trading လုပ္ရန္အတြက္ account တခုဖြင့္ဖို ့ အနိမ့္ဆုံး၂၅ ေဒၚလာေလာက္နဲ႔ေတာင္မွ စတင္ျပီး အေရာင္းအဝယ္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ၾကပါတယ္၊၊ Forex market ဟာ currency ေတြကို ဝယ္ယူတဲ့အခါ Leverage လို႔ ေခၚတဲ့ ေငြပမာဏ အနည္းငယ္နဲ႔ ဆတိုးအခ်ိဳးက် ဝယ္ယူခြင့္ျပဳထားတဲ့အတြက္ နည္းနည္းရင္းရုံနဲ ့အျမတ္အဆမတန္ရႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ Leverage 20:1 ကို အသုံးျပဳျပီး currency ေတြကို ဝယ္မယ္ဆိုရင္ $1000 ပဲရွိတဲ့ small account ေလးက အဆ ၂၀ မ်ားျပီး $20,000 တန္ဖိုးရွိတဲ့ currency ေတြကို အေရာင္းဝယ္ျပဳလုပ္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္၊၊
3) Liquidity & Size of Market
Forex market ဟာကမာၻေပၚမွာ ေငြျဖစ္အလြယ္ဆုံး market တခုျဖစ္ပါတယ္။ forex market ထဲမွာ ၾကီးမားတဲ့ ပုဂၢလိကဘဏ္ၾကီးေတြ၊ ဗဟုိဘဏ္ေတြ၊ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံဖို႔ သီးသန္႔ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ကုမၸဏီၾကီးေတြ၊ ေငြေၾကးေတြကို ေစ်းကစားေနတဲ့ကြ်မ္းက်င္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ အစိုးရအဖြဲ႕စည္းေတြနဲ႔ သာမန္ေရာင္းဝယ္ေနၾကတဲ့ trader ေလးေတြဟာ ေန႔စဥ္ 4 trillion နီးပါး trading လုပ္ေနၾကတဲ့အတြက္ stock market ထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာ ၾကီးမားတဲ့ market ၾကီးတခု ျဖစ္ပါတယ္။ stock market ကေတာ့ forex market ေလာက္ ေငြျဖစ္မလြယ္ေပမယ့္ ေရရွည္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံတဲ့အခါ compound interest ဆိုတဲ့ ေပါင္းစပ္အတိုးေတြေၾကာင့္ forex ထက္ အက်ိဳးအျမတ္ ပိုမိုျဖစ္ထြန္းႏိုင္ပါတယ္။ Forex နဲ႔စာရင္ stock market က volatility (ေစ်းႏွဳန္းမတည္ျငိမ္မွဳ) နည္းတဲ့အတြက္ risk နည္းတယ္လို႔လည္း ဆိုႏုိင္ပါတယ္၊၊ stock market မွာ သိန္းေပါင္းမ်ားစြာေသာ company ေတြရဲ႕ stock share ေတြ၊ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ sector ေတြကို ေရြးခ်ယ္ဝယ္ယူတဲ့အခါမွာ company ရဲ႕ တိုးတက္မွဳ၊ ဆုတ္ယုတ္မွဳ အေျခေနေတြကို analyse လုပ္ရတာ အနည္းငယ္ ပိုရွဳပ္ေထြးပါတယ္။ Forex market မွာကေတာ့ အေရာင္းအဝယ္လုပ္စရာဆိုလို ့ currency ေတြပဲရွိေတာ့ market ကို analyse လုပ္ဖို႔ပဲ လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရရွည္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမယ့္သူေတြက Stock market ကိုေရြးခ်ယ္ၾကျပီး ေရတို အေရာင္းအဝယ္လုပ္ျပီး ေငြအျမန္ေပၚခ်င္တဲ့သူေတြက forex market မွာ trading လုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။
ေရးသားသူ - Aung Mon Chan
http://www.myanmarleaders.com မွ ကူးယူေဖာ္ျပျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
